1 Wypadkowa sił.

2 Bardzo często się zdarza, że na ciało działa kilka sił. Okazuje się, że można działanie tych sił zastąpić jedną, o odpowiedniej wartości i kierunku działania, a skutek będzie taki sam, jak w przypadku tych kilku sił. Taką siłę nazywamy siłą wypadkową. Czy można obliczyć, jaką siłą trzeba zastąpić kilka działających sił? Oczywiście można. Jak? To zależy od sytuacji Czy można obliczyć, jaką siłą trzeba zastąpić kilka działających sił? Oczywiście można. Jak? To zależy od sytuacji

3 Przykład wyjaśniający pojęcie siły wypadkowej. Dwóch chłopców pewnymi siłami pcha skrzynię. Działają tu dwie siły. Te siły możemy zastąpić jedną, ale większą (jakiegoś silniejszego chłopca). Skutek będzie taki sam, o ile silniejszy chłopiec będzie dysponował odpowiednią siłą.

4 Jak obliczyć siłę wypadkową?

5 Przypadek 1. Siły skierowane zgodnie (ten sam kierunek i zwrot). Przypadek 1. Siły skierowane zgodnie (ten sam kierunek i zwrot).

6

7 Przykład Bolek popycha szafę siłą F 1 = 300 N, a Lolek z tak samo skierowaną siłą F 2 = 400 N. Ile wynosi ich siła wypadkowa? Rozwiązanie F w = F 1 + F 2 = 300 N + 400 N = 700 N

8 Przypadek 2. Siły skierowane przeciwnie (ten sam kierunek i przeciwne zwroty). Przypadek 2. Siły skierowane przeciwnie (ten sam kierunek i przeciwne zwroty).

9

10 F w = F 1 – F 2 = 600 N – 400 N = 200 N Bolek popycha szafę siłą F 1 = 600 N, a Lolek z siłą skierowaną przeciwnie (czyli bez sensu) o wartości F 2 = 400 N. Ile wynosi ich siła wypadkowa? Przykład Rozwiązanie

11 Przypadek 3. Siły są prostopadłe. Przypadek 3. Siły są prostopadłe. Z twierdzenia Pitagorasa

12 Przypadek 4. Siły są dowolnie skierowane. Przypadek 4. Siły są dowolnie skierowane. Metoda równoległoboku 1. Sprowadzamy wektory do wspólnego początku przesuwając je równolegle. 2. Budujemy na wektorach równoległobok jak na rysunku. 3. Wynik dodawania to przekątna równoległoboku rozpoczynająca się we wspólnym początku dodawanych wektorów. Metoda równoległoboku 1. Sprowadzamy wektory do wspólnego początku przesuwając je równolegle. 2. Budujemy na wektorach równoległobok jak na rysunku. 3. Wynik dodawania to przekątna równoległoboku rozpoczynająca się we wspólnym początku dodawanych wektorów.

13 F1F1 F2F2 FwFw

14 Siły równoważą się jeżeli: mają jednakowe wartości mają ten sam kierunek mają przeciwne zwroty są przyłożone do tego samego ciała Siły równoważą się jeżeli: mają jednakowe wartości mają ten sam kierunek mają przeciwne zwroty są przyłożone do tego samego ciała Równowaga sił

15 Wypadkowa sił równoważących się wynosi zero. Skutek jest taki, jakby żadne siły nie działały. Wypadkowa sił równoważących się wynosi zero. Skutek jest taki, jakby żadne siły nie działały.

16 Co dzieje się z ciałem, jeśli działające nań siły się równoważą? Pierwsza możliwość: pozostaje w spoczynku O innej możliwości powiem przy okazji I zasady dynamiki

17 Nieco o sile reakcji Siła reakcji podłoża jest prostopadła do podłoża „Dopasowuje się” do sytuacji zewnętrznej to znaczy, jeśli ciało naciska z małą siłą na podłoże, siła reakcji jest mała, jeśli ciało naciska mocno – siła reakcji staje się duża. „Dopasowuje się” do sytuacji zewnętrznej to znaczy, jeśli ciało naciska z małą siłą na podłoże, siła reakcji jest mała, jeśli ciało naciska mocno – siła reakcji staje się duża. Dopasowanie to ma swoje granice w postaci wytrzymałości podłoża.

18 Nieco o sile naprężenia nici, lin itp. Siła naprężenia jest skierowana wzdłuż liny itp. „Dopasowuje się” do sytuacji zewnętrznej to znaczy, jeśli ciało „ciągnie” z małą siłą na podłoże, siła naprężenia jest mała, jeśli ciało ciągnie mocno – siła naprężenia staje się duża. „Dopasowuje się” do sytuacji zewnętrznej to znaczy, jeśli ciało „ciągnie” z małą siłą na podłoże, siła naprężenia jest mała, jeśli ciało ciągnie mocno – siła naprężenia staje się duża. Dopasowanie to ma swoje granice w postaci wytrzymałości nici, liny itp. Dopasowanie to ma swoje granice w postaci wytrzymałości nici, liny itp.