1 Wyprawa PTMA na całkowite zaćmienie Słońca – USA 2017Seminarium SOPiZ, 20 maja 2017r, Łodź Wojciech Burzyński

2 Kilka oficjalnych wypraw z Polski....Członkowie PTMA organizowują są co najmniej 3 wieloosobowe wyprawy na zaćmienie Słońca w USA: M. Substyk (PTMA Katowice) – grupa 40 osób, zachodnie stany USA, prezentacja dotyczy właśnie tej grupy M. J. Jagła (PTMA Kraków) – grupa kilkunastoosobowa, wschodnie stany USA R.Szaj (PTMA Toruń) - zachodnie stany USA

3 Uczestnicy Wielkiej Wyprawy PTMA

4 Trasa wyprawy na terenie USA

5 Miejsce obserwacji – miejscowość Shoshoni ?

6 Zwiedzanie obiektów astronomicznychOwen’s Valley Radio Observatory – 17 sierpnia U.S. Naval Observatory, Flagstaff, Arizona –zwiedzanie zewnątrz – 27 sierpnia Wielki Krater Meteorytowy w Arizonie – 27 sierpnia Griffith Observatory, Los Angeles – 29 sierpnia

7 Jakie pomiary można wykonać podczas trwania zjawiska zaćmienia Słońca?pomiar widocznej średnicy Słońca – perły Baily’ego pomiar spadku temperatury otoczenia pomiar spadku natężenia oświetlenia pomiar zmian ciśnienia atmosferycznego, wilgotności względnej wyznaczenie czasów I i IV kontaktu na podstawie pomiarów cięciw na fotografiach obserwacje korony słonecznej

8 Wyznaczenie czasów I i IV kontaktu zjawiskaZ wykonanych w ciągu kilku minut po początku i przed końcem zaćmienia częściowego serii fotografii Słońca uzyskuje się długości cięciw łuku brzegu Księżyca, przesuwającego się na tle tarczy słonecznej. Długość tej cięciwy jest proporcjonalna do czasu jaki upłynął (upłynie) od początku (do końca) zaćmienia. Posiadając wiarygodną służbę czasu momenty kontaktów można określić nawet z dokładnością 0,1 s.

9 Pomiar temperatury powietrza podczas zaćmieniaprzykład pomiarów podczas całkowitego zaćmienia w dniu , Egipt – W. Burzyński

10 Pomiar średnicy Słońca – obserwacje pereł Baily’egoDo tej pory obserwacje takie przeprowadzano w okolicach obu granic widoczności zaćmienia całkowitego – na krawędzi cienia Ksieżyca, rzuconego na powierzchnię Ziemi. Mając do dyspozycji dokładny profil brzegu Księżyca (LRO/LOLA) sensowna staje się także obserwacja pereł Baily’ego w samym centrum pasa zaćmienia. Należy jednak zaznaczyć, że czas obserwacji pojawiania się i znikania pereł Baily’ego w centrum pasa będzie nieporównywalnie krótszy od tego zanotowanego na jego krawędziach. Stąd też zachodzi potrzeba wykonania nagrania kamerą na dużej wartosci FPS, a co za tym idzie precyzyjna służba czasu jest w tym przypadku sprawą kluczową. W tym roku IOTA/ ES podejmie się próby takiej obserwacji – dwaj obserwatorzy zostaną ulokowani na północnej i południowej krawędzi pasa widoczności fazy całkowitej natomiast trzeci w samym centrum tego pasa. Obserwatorzy użyją dwóch rodzajów filtrów wąskopasmowych. Pierwsze użycie takich filtrów nastąpiło podczas zaćmienia obrączkowego

11 Standard sprzętowy wg. IOTA wymagany do poprawnej obserwacji pereł Baily’go Parametry sprzętu ustalone przez IOTA od czasu całkowitego zaćmienia Słońca z dnia Średnica teleskopu: 75mm – 100mm Pole widzenia (FOV): 15' - 20' Filtr słoneczny: folia Baader Filtry wąskopasmowe: Kodak Wratten #23 (607 nm), #56 (535 nm) Próba obserwacji w analogicznych długościach fal co obserwacje heliofizycznej sondy Picard (607 nm, 535 nm) – jako źródło odniesienia Kamery wideo: PC164C(EX-2) lub Watec 902H

12 Określenie promienia Słońca na podstawie obserwacji zaćmieńPoprawka ΔR odnosi się do standardowej wartości promienia Słońca widzianej z odległości AU (959.63”)

13 Jaki jest rozmiar Słońca ?

14 Perły Baily-ego, Curaçao, 26.02.1998Nagranie przy użyciu teleskopu 102 mm Meade ETX i filtru słonecznego Thousand Oaks. Autor: R. Nugent. 18:13:56 UT 18:14:00 UT 18:14:10 UT 18:14:12 UT 18:14:18 UT

15 Filtr Kodak Wratten #23 i #56

16 Idea obserwacji z filtrami0,5 km 0,5 km

17 Profil brzegu Księżyca – czego się spodziewać

18 Czego się spodziewać w Shoshoni ?Duration 2m 23.6s C1: 16:19:49.6 UT C2: 17:39:13.1 UT C3: 17:41:36.6 UT C4: 19:05:29.8 UT

19 Niech pogoda będzie z nami !Następne całkowite zaćmienie Słońca widoczne w kontynentalnej Europie nastąpi 12 sierpnia 2026 r. Będzie widoczne m. in. w Hiszpanii i Islandii.