1 „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska”Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Lublin - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Tomasz Fulara Prezes Zarządu „MPK Lublin” Sp. z o.o.

2 Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie W roku 1912 Lubelska Spółka Samochodowa otrzymuje koncesje na uruchomienie regularnej linii autobusowej. Dorożka na ul. Lubartowskiej w Lublinie Pierwsze autobusy komunikacji miejskiej

3 W roku 1953 na ulice Lublina wyjeżdżają trolejbusy„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie W roku 1953 na ulice Lublina wyjeżdżają trolejbusy Pierwsza linia miała 7 km długości i łączyła dworzec kolejowy z centrum miasta i dzielnicą akademicką.

4 Lata 50-te to czechosłowackie Skody 8Tr i 9Tr.„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie Lata 50-te to czechosłowackie Skody 8Tr i 9Tr. Skoda 9TR Skoda 8TR

5 Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Początki zbiorowej komunikacji w Lublinie W latach 50-tych po ulicach Lublina jeżdżą 74 trolejbusy i 83 autobusy. W końcu lat 60-tych sieć trolejbusowa w Lublinie została rozbudowana i wynosiła km, a tabor został powiększony do 79 szt. Trolejbusy stały się wówczas podstawą komunikacji miejskiej. Obecnie po ulicach Lublina jeździ 222 autobusów i 108 trolejbusów należących do „MPK Lublin” Sp. z o.o.

6 Główne źródła zanieczyszczeń:„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Główne źródła zanieczyszczeń: uprzemysłowienie i wzrost liczby ludności przemysł energetyczny transport drogowy źródła naturalne (największe źródło) Najpoważniejszymi skutkami zanieczyszczenia powietrza są: efekt cieplarniany, dziura ozonowa, smog i kwaśne deszcze.

7 Podejmowane działania:„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Podejmowane działania: zakup autobusów spełniających najnowsze Europejskie Normy Emisji Spalin (EURO5, EEV ) wykorzystanie w pojazdach alternatywnych źródeł zasilania zakup trolejbusów wyposażonych w nowoczesne asynchroniczne układy napędowe modernizacja systemów zasilania trakcji trolejbusowej stworzenie systemu motywacyjnego dla kierowców promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców Lublina wprowadzenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Środowiskiem

8 „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska”Zakup autobusów spełniających najnowsze Europejskie Normy Emisji Spalin (EURO5, EEV ) [szt.] Zmiana struktury taboru autobusowego w „MPK Lublin” Sp. o.o. w latach

9 25 kWh na zasilanie urządzeń„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Wykorzystanie w pojazdach alternatywnych źródeł zasilania 25 kWh na zasilanie urządzeń elektrycznych w pojeździe

10 Wykorzystanie w pojazdach alternatywnych źródeł zasilania„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Wykorzystanie w pojazdach alternatywnych źródeł zasilania Każde zaoszczędzone cztery litry paliwa to 10 kg CO2 mniej. Dzienna emisja CO2 przez autobusy MPK Lublin Sp. z o.o.

11 Zwiększenie niezawodności instalacji 24 V autobusu „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Korzyści wynikające z montażu systemu Zmniejszenie zużycia paliwa poprzez odciążenie alternatorów napędzanych silnikiem spalinowym Zwiększenie niezawodności instalacji 24 V autobusu Doładowywanie akumulatorów podczas postoju na pętlach autobusowych z wyłączonym silnikiem spalinowym Doładowywanie akumulatorów podczas długich postojów w zajezdni Wspomaganie pracy urządzeń, które pracują przy wyłączonej stacyjce w czasie długich postojów (komunikacja systemów informacji pasażerskiej itp.) Wydłużenie żywotności akumulatorów instalacji 24 V

12 Zmniejszenie kosztów związanych z obsługą techniczną pojazdów „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Korzyści wynikające z montażu systemu Utrzymanie taboru w pełnej gotowości przewozowej – neutralizacja awarii systemów zasilania pojazdów w energię elektryczną w skutek zastosowania alternatywnego źródła energii Wykonywanie usługi przewozowej zgodnie z rozkładem (brak utraconych kursów) Zmniejszenie kosztów związanych z obsługą techniczną pojazdów Pozytywne postrzeganie przewoźnika przez pasażerów (kursowanie zgodnie z rozkładem)

13 Energia uzyskiwana z systemu„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Energia uzyskiwana z systemu MB 12m - Mercedes Benz, Conecto LF 12m (moc zainstalowanych paneli: 1,5 kWp) MB 18m - Mercedes Benz, Conecto G 18m (moc zainstalowanych paneli: 2,25 kWp)

14 Miesięczna oszczędność ON (litry)„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Miesięczna oszczędność ON (litry) MB 12m - Mercedes Benz, Conecto LF 12m (moc zainstalowanych paneli: 1,5 kWp) MB 18m - Mercedes Benz, Conecto G 18m (moc zainstalowanych paneli: 2,25 kWp)

15 Godzinny uzysk energii z systemu (kWh)„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Godzinny uzysk energii z systemu (kWh) Łącznie (24h) 5,1 kWh MB Connecto 12 m – r.

16 Godzinny uzysk energii z systemu (kWh)„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Godzinny uzysk energii z systemu (kWh) łącznie (24h) 5,7 kWh MB Connecto 12 m – r.

17 Analiza energii uzyskanej z systemu (IV-VI, IX-XI)„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Analiza energii uzyskanej z systemu (IV-VI, IX-XI) Lp. Wyszczególnienie J.m. Mercedes Benz, Conecto LF (12m) 1,5 [kWp] Mercedes Benz, Conecto G (18m) 2,25 [kWp] 1 Miesiąc m-c Kwiecień Maj Czerwiec 2 Ilość dni dni 30 31 3 Energia uzyskana w miesiącu kWh 121,0 130,5 142,6 137,0 170,0 178,0 4 Dzienna ilość energii (kWh) 4,0 4,2 4,8 4,6 5,5 5,9 5 Miesięczna Ilość zaoszczędzonego ON w l (1 kWh z 1,39 l ON) l 87,1 93,9 102,6 98,6 122,3 128,1 6 Dzienna ilość zaoszczędzonego ON w l 2,9 3,0 3,4 3,3 3,9 4,3 7 Średnia miesięczna cena magazynowa ON (zł/l) zł/l 3,46 3,54 8 Miesięczna wartość zaoszczędzonego ON (zł) zł 301,19 332,35 363,17 341,02 432,95 453,32 10 Szacowana roczna oszczędność w l na bazie danego miesiąca 1044,60 1126,62 1231,08 1182,73 1467,63 1536,69 11 Szacowana roczna oszczędność w zł na bazie danego miesiąca 3 614,33 3 988,23 4 358,02 4 092,26 5 195,40 5 439,88 12 Miesięczne zmniejszenie CO2 [kg] kg 217,63 234,71 256,47 246,40 305,76 320,14 13 Szacowane roczne zmniejszenie zużycia CO2 [kg] 2 611,51 2 816,55 3 077,70 2 956,83 3 669,06 3 841,73

18 Montaż systemu w Polsce„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Montaż systemu w Polsce „MPK Lublin” Sp. z o.o szt.

19 Miejskie Zakłady Autobusowe S.A. w Warszawie – 165 szt.„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Montaż systemu w Polsce Miejskie Zakłady Autobusowe S.A. w Warszawie – 165 szt.

20 Montaż systemu w Polsce„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Montaż systemu w Polsce Miejskie Przedsiębiorstwo S.A. w Krakowie – 2 szt.

21 mniejsze zużycie energii, „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Zakup trolejbusów wyposażonych w nowoczesne asynchroniczne układy napędowe Zalety układu: mniejsze zużycie energii, możliwość rekuperacji energii i jej zwrotu do sieci w wyniku hamowania pojazdu brak pyłu ze szczotek węglowych silników prądu stałego mniejsza ilość odpadów eksploatacyjnych mniejszy hałas większe prędkości uzyskiwane przez trolejbus większa dynamika podczas przyspieszania i hamowania pojazdu lepszy komfort jazdy niższe koszty eksploatacji

22 „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska”Zakup trolejbusów wyposażonych w nowoczesne asynchroniczne układy napędowe Trolejbus z układem asynchronicznym zużywa o 24,33 % energii mniej niż trolejbus z układem klasycznym (stycznikowym) Trolejbus z układem asynchronicznym Energia pobrana - 1,62 kWh/km Energia zwrócona do trakcji - 0,22 kWh/km Energia zużyta - 1,40 kWh/km Energia zwrócona do trakcji stanowi 16% energii pobranej Trolejbus z układem stycznikowo-oporowym Energia pobrana - 1,85 kWh/km Energia zwrócona do trakcji - 0 kWh/km Energia zużyta - 1,85 kWh/km

23 „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska”Zakup trolejbusów wyposażonych w nowoczesne asynchroniczne układy napędowe [kilogramy] Dzienna emisja CO2 przy produkcji energii elektrycznej napędzającej trolejbusy „MPK Lublin” Sp. z o.o.

24 Modernizacja systemów zasilania trakcji trolejbusowej„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Modernizacja systemów zasilania trakcji trolejbusowej Modernizacja trzech podstacji prostownikowych zasilających trakcję trolejbusową w Lublinie w zakresie wymiany starych wyeksploatowanych urządzeń na nowe. Utworzenie Centrum Sterowania Podstacjami. Korzyści: Większa niezawodność oraz wydajność energetyczna urządzeń Zmniejszenie negatywnego oddziaływania transportu publicznego na środowisko poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń do otoczenia Zmniejszenie liczby kursów opóźnionych i niezrealizowanych na skutek awarii pojazdów na trasie

25 Modernizacja systemów zasilania trakcji trolejbusowej„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Modernizacja systemów zasilania trakcji trolejbusowej Centrum Sterowania Podstacjami umożliwiające zdalne sterowanie urządzeniami zasilającymi trakcję trolejbusową w Lublinie.

26 i oszczędności dla przedsiębiorstwa.„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Tworzenie systemów motywacyjnych wśród kierowców Odpowiednia technika jazdy to mniejsze zużycie paliwa i oszczędności dla przedsiębiorstwa. W 2012 r. w MPK Lublin Sp. z o. o. wprowadzono system motywacyjny, który objął między innymi: Kierowców autobusów (zużycie paliwa jako składnik systemu motywacyjnego) Kierowców trolejbusów (zużycie energii elektrycznej jako składnik systemu motywacyjnego)

27 Tworzenie systemów motywacyjnych wśród kierowców„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Tworzenie systemów motywacyjnych wśród kierowców [l/100km] Ograniczenie zużycia paliwa przez autobusy w wyniku wprowadzenia systemu motywacyjnego

28 Promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców Podniesienie społecznej świadomości na temat korzyści płynących z Komunikacji zbiorowej poprzez wskazanie szkodliwości zanieczyszczeń, hałasu i zbyt dużego natężenia ruchu wynikającego z nadużywania samochodu jako indywidualnego środka transportu Podjęte działania: Kampania reklamowa „Odkorkujmy Lublin” Kampania reklamowa „Komunikacja miejska. Codziennie” Promocja Karty biletu elektronicznego „BusBonus” Miejska karta debetowa/kredytowa Kampania promująca nowe formy zakupu biletów (telefon komórkowy)

29 Transport zbiorowy jest znacznie mniej szkodliwy dla środowiska„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców Transport zbiorowy jest znacznie mniej szkodliwy dla środowiska niż transport indywidualny Na 100 samochodów osobowych przypada jeden autobus komunikacji miejskiej. Autobus, który emituje niewiele większą ilość spalin niż samochód osobowy, przewozi tyle osób ile 100 samochodów osobowych. Duża ilość pojazdów to korki w mieście i tym samym większa emisja substancji szkodliwych - wniosek

30 Promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców Lublina„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Promocja komunikacji miejskiej wśród mieszkańców Lublina Do przewiezienia osób na odległość 1 km potrzeba:

31 Celem „MPK Lublin” Sp. z o.o. jest świadczenie na najwyższym poziomie „Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Wprowadzenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Środowiskiem Celem „MPK Lublin” Sp. z o.o. jest świadczenie na najwyższym poziomie wszelkich realizowanych przez siebie usług, spełnianie oczekiwań klientów, oraz dbałość o środowisko. nieustanny rozwój firmy oraz stosowanie nowoczesnych technologii sprzyjających ochronie środowiska, kierunkowanie działań na rzecz komunikacji przyjaznej środowisku , unowocześnianie i modernizowanie autobusów i trolejbusów, identyfikacja aspektów środowiskowych związanych z działalnością Spółki oraz monitorowanie i zapobieganie zanieczyszczeniom środowiskowym w celu minimalizacji emisji do środowiska oraz zmniejszania ilości wytwarzanych odpadów, zmniejszanie zużycia energii oraz racjonalizacja gospodarki wodno-ściekowej, dobór dostawców gwarantujących wysoką jakość produktów oraz spełniających wymagania jakościowe i środowiskowe,

32 Plany rozwoju transportu zbiorowego na lata 2014-2020„Wyzwania w transporcie dla ochrony środowiska” Plany rozwoju transportu zbiorowego na lata zakup 40 nowych trolejbusów budowa 3 podstacji zasilających trakcję trolejbusową oraz budowę 10 km nowej trakcji trolejbusowej Uruchomienie systemu autobusu elektrycznego, obejmującego autobusy elektryczne (32 w ramach projektów podstawowych i około 35 w ramach projektów rezerwowych) oraz stanowiska szybkiego ładowania (7 w ramach projektów podstawowych i 5 w ramach projektów rezerwowych). Pojazdy będą wyposażone w ogniwa umożliwiające przejazd minimum 40 km pomiędzy ładowniami – czas ładowania ok. 10 minut na przystanku końcowym (pętli).

33 Dziękuję za uwagę. Tomasz FularaMiejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Lublin - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Tomasz Fulara Prezes Zarządu „MPK Lublin” Sp. z o.o.