1 z podstawami geotektonikiWykłady Ekspansja Ziemi z podstawami geotektoniki Wprowadzenie

2

3 Zakreślić całe zdanie na doleMizerski 2006

4 Sprawy Nauki Ziemia – puchnąca planeta?Biuletyn Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Artykuł w dziale geofizyka Wydanie 2005/6-7 Ziemia – puchnąca planeta? Andrzej Markert Coraz większe zainteresowanie na świecie budzi hipoteza, iż Ziemia powiększa swoje rozmiary /…/ W Polsce takie prace prowadzone są we wrocławskim środowisku geologicznym – zwłaszcza przez Jana Koziara z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Stefana Cwojdzińskiego. Jan Koziar – najwybitniejszy dziś polski ekspansjonista, opracował większość globalnych zagadnień związanych z tą teorią. Wykładane są one w ramach specjalnego seminarium uniwersyteckiego./../

5 Szansa dla polskiej geologii/.../ Idea ekspandującej Ziemi może stać się w nadchodzących latach jedną z szans polskiej geologii /…/

6

7 Tytuły wykładów 1. Podstawy metodologii naukowej w zastosowaniu do geotektoniki. 2. Porządkowanie hipotez geotektonicznych (ekspansja Ziemi jako rozwiązanie sprzeczności między hipotezami geotektonicznymi) 3. Teoria rozrostu litosfery oceanicznej (teoria spredingu) 4. Tektoniczna analiza ognisk sejsmicznych – zasady i przykłady zastosowań 5. Podstawy „tektoniki płyt litosfery” – wady i błędy teorii. 6. Hipoteza prądów konwekcyjnych w płaszczu Ziemi i jej sprzeczność z geologicznymi realiami 7. Płyty litosfery na ekspandującej Ziemi (uproszczony model płyt płaskich). 8. Płyty litosfery na ekspandującej Ziemi (zagadnienia sferyczne). 9. Pióropusze płaszcza i plamy gorąca na ekspandującej Ziemi 10. Geodezja satelitarna a ekspansja Ziemi.

8 Wykłady dodatkowe na życzenie: 16. Ekspansja i rozwój wnętrza Ziemi 11. Tensyjno – diapirowo - grawitacyjny rozwój aktywnych krawędzi kontynentów (tektogeneza pierwotna). 12. Tensyjno - diapirowo – grawitacyjny rozwój aktywnych krawędzi kontynentów (tektogeneza wtórna). 13. Tensyjno - diapirowo – grawitacyjny rozwój śródlądowych pasm fałdowych (mechanizm). 14. Tensyjno - diapirowo – grawitacyjny rozwój śródlądowych pasm fałdowych (przykłady regionalne). 15. Spekulatywne podstawy hipotezy terranów. Reinterpretacja rozwoju głównych obszarów domniemanej budowy terranowej Wykłady dodatkowe na życzenie: 16. Ekspansja i rozwój wnętrza Ziemi 17. Eksplozywna teoria kosmologiczna       (Ambarcumiana, Hoyla, Burbidge’a i Narlikara) Komentarz - większość slajdów własna

9

10 Dostępne materiały

11

12 Maxlow

13 Fudro

14 Forum

15

16

17

18

19

20

21

22

23 orogenów śródlądowych.I. Tensyjny rozwój orogenów śródlądowych. Mechanizm. II. Przykłady regionalne..

24 Terrany, czyli geologia w krainie duchów

25

26 Tektoniczne struktury litosfery kontynentalnej rozpatrywane w świetle teorii ekspandującej Ziemi.Propozycja nowej interpretacji danych głębokiej sejsmiki.

27

28 Wykazy literatury

29 Ekspansja Ziemi a tektonika płytWstęp II. Dowody ekspansji Ziemi III. Problem przyczyn ekspansji Ziemi IV. Błędne objaśnienie przyczynowe tektoniki płyt V. Założeniowy charakter tektoniki płyt VI. Próba Le Pichona udowodnienia stałości promienia Ziemi VII. Funkcja wzrostu promienia Ziemi VIII. Falsyfikacja testu Morgana IX. Reinterpretacja modeli tektoniki płyt X. Dane geodezji satelitarnej XI. Omówienie argumentów przeciwko ekspansji Ziemi. XII. Na styku geologii i wadliwej filozofii

30 Referaty Stefan CwojdzińskiEwolucja Pacyfiku – klucz do zrozumienia historii geologicznej Ziemi. PTG, 13 marca br. Jan Koziar Tektoniczny rozwój i rekonstrukcja masywu czeskiego. ING, 18 kwietnia br.

31

32 Regulamin Uczęszczanie Konsultacje Dyskusja Zaliczanie

33 Na styku geologii i wadliwej filozofii

34

35 jako ciągu paradygmatówThomas Samuel Kuhn i jego teoria rozwoju nauki jako ciągu paradygmatów

36 2001 (1962)

37 Paradygmat Ogólnie uznane osiągnięcie naukowe, które w pewnym czasie dostarcza modelowych rozwiązań określonej grupie ludzi uprawiających daną naukę. Encyklopedia PWN

38 Paradygmat Teoria dostarczająca jednolitego wyjaśnienia dla zbioru zjawisk w jakiejś dziedzinie i która sugeruje sposoby jej testowania i dalszego, pełniejszego rozumienia tematu. Jest ona traktowana jako użyteczna dopóki nie zostanie zastąpiona przez nowszą teorię dostarczającą bardziej dokładnego wyjaśnienia lub wyjaśnień dla szerszego zakresu zjawisk. Wikipedia Element kształcenia

39 „Garnek wrzącej zupy” - Wiedza i Życie, 2000/12

40 Przykładami paradygmatów są: system astronomiczny Ptolemeusza, mechanika Newtona, teoria względności Einsteina. Encyklopedia PWN

41 Cytaty z książki Kuhna

42 W naukach przyrodniczych sprawdzanie nigdy nie polega, jak to jest w przypadku rozwiązywania łamigłówek, po prostu na porównywaniu pojedynczego paradygmatu z przyrodą. Przeciwnie, sprawdzanie jest elementem konkurencji pomiędzy dwoma paradygmatami rywalizującymi o wpływy w obrębie społeczności uczonych. str

43 Filozofowie nauki rzadko kiedy współcześnie poszukują absolutnych kryteriów weryfikacji teorii naukowych. Zdając sobie sprawę z tego, że żadna teoria nigdy nie może być poddana wszystkim możliwym zabiegom sprawdzającym, pytają, nie o to czy jakaś teoria została zweryfikowana, lecz raczej o stopień jej prawdopodobieństwa w świetle aktualnie dostępnych świadectw. str. 253

44 W każdym razie historyk nie widzi wiele sensu w twierdzeniu, że weryfikacja polega na ustalaniu zgodności teorii z faktami. str. 256

45 Współzawodnictwo między paradygmatami nie jest sporem, który może zostać rozstrzygnięty na mocy dowodów. str. 258

46 Mówiąc wyraźniej, będziemy może zmuszeni zarzucić pogląd, że zmiany paradygmatów coraz bardziej zbliżają uczonych i tych, którzy od nich czerpią wiedzę – do prawdy. str. 294

47 Pora już zwrócić uwagę na fakt, że aż do ostatnich stron, z wyjątkiem jednego cytatu z Bacona, nie używałem w tej rozprawie w ogóle terminu „prawda”. str. 294

48 Sprzeciw Weinberga

49

50 Na szczęście nie musimy pozwalać filozofom na dyktowanie nam jakie filozoficzne argumenty mają być stosowane do historii nauki, czy też do samych badań naukowych.

51

52 Kuhn dał przyzwolenie każdemu, kto chce komentować naukę, na ignorowanie wielu dyscyplin naukowych, które w sposób niezaprzeczalny gromadzą ustalone wyniki.

53 Dyskusja: Paradygmat (nauka)Artykuł przedstawia tylko punkt widzenia Kuhna. Nie koniecznie trzeba się z nim zgadzać i bardzo wielu jeśli nie większość ludzi nauki ma inne zdanie o paradygmatach (z innym podejściem zetknąłem się między innymi u Iana Stewarta czy Johna D. Barowa). Czy rozwój nauki ma polegać na szukaniu prawdy, czy na podlizywaniu się społeczności naukowców? Dogray Wikipedia

54 Główne zarzuty w stosunku do koncepcji Kuhna przedstawione przez niego w postscriptum do drugiego wydania jego książki: Autor czyni z nauki przedsięwzięcie subiektywne i irracjonalne jego wizja nauki jest na wskroś relatywistyczna

55

56 Karl Rajmund Popper i jego teoriopoznawczy darwinizm

57 1999 (1963)

58 Cytaty z książki Poppera

59 str. 94

60 str. 92

61

62 str. 66

63 W zastosowaniu do układu słonecznego:Teoria Ptolemeusza jest naukowa Teoria Kopernika jest nienaukowa

64 Głównym zadaniem naukiWedług Poppera: Nauka to ciąg fałszywych hipotez Głównym zadaniem nauki to obalanie hipotez

65 str. 3

66 str. 4

67 str. 181

68 str. 183

69 str. 364

70 str. 411

71 Spór Kuhna z Popperem

72 Kuhn spierał się z poglądem Poppera na testowanie teorii poprzez falsyfikację. Według Kuhna to niekompletność i niedokładność istniejących danych powoduje problemy charakteryzujące naukę. Jeżeli miałoby to być podstawą do odrzucenia teorii, wszystkie teorie powinny być cały czas odrzucane.

73 Błąd Kuhna i Poppera

74 Istnieją dwa rodzaje teorii, których Kuhn i Popper nie rozróżniająTeorie przewidujące istnienie: 1. obiektów 2. zjawisk (procesów) 3. struktur (konfiguracji) Po pozytywnym zweryfikowaniu takich teorii mamy do czynienia z faktami istnienia 1, 2 lub 3. Samo zaś pozytywne weryfikowanie oznacza odkrycie tych faktów. II. Teorie próbujące ustalić istotę (charakter) zjawisk (2) lub struktur (3) jako faktów Mówimy tu o wyjaśnianiu teoretycznym (2) lub (3), czy też o znajdowaniu praw rządzących (2) lub (3). Tu być może możliwy jest nieskończony ciąg fałszywych hipotez. Często jednak też dochodzimy do odkrycia nowych faktów.

75 Do odkrycia obiektów, zjawisk czy struktur można dojść: albo w sposób przypadkowy, albo przez teoretyczne przewidywanie. Interesuje nas drugi przypadek! W drugim przypadku dochodzimy: albo do odkrycia od razu, stawiając trafną hipotezę, albo stawiając początkowo jedną lub kilka błędnych hipotez. Nie ma tu jednak nieskończonego ciągu błędnych hipotez. Obalanie hipotez w pewnym momencie kończy się! Wynik końcowy nie jest paradygmatem

76 Dokonane dzięki teoriom typu (I) odkrycia(o decydującym znaczeniu dla nauki) zademonstrujemy na przykładach: Astronomii Fizyki Chemii Biologii Geologii i geofizyki

77 Astronomia obiekt (1) zjawisko (2) struktura (3) Kulistość Ziemi (3)Układ heliocentryczny (3) Kwadry Wenus (2) Grawitacja (2) Spłaszczenie Ziemi (3) Paralaksa gwiazd (2) Zachowanie się wahadła Foucaulta (2) Neptun (1) Ugięcie światła w polu grawitacyjnym (2) Ekspansja Wszechświata (2) Gwiazdy neutronowe (1) Synteza termojądrowa (2) Pasy van Allena (3) Kosmiczne promieniowanie tła (2) Czarne dziury

78 Fizyka obiekt (1) zjawisko (2) struktura (3)Atomowa struktura materii (1, 3) Grawitacja (2) Ciśnienie atmosferyczne (2) Termiczny ruch cząstek (2) Ruchy Browna Fale elektromagnetyczne (2) Cząstki elementarne (1) pozyton 3 rodzaje bozonów 6 rodzajów kwarków Synteza termojądrowa (2) Grawitacyjne przesunięcie do podczerwieni (2)

79 Biologia (paleontologia)obiekt (1) zjawisko (2) struktura (3) Chemia Spalanie jako utlenianie Pierwiastki przewidziane przez układ Mendelejewa (1) Biologia (paleontologia) Wszystkie brakujące ogniwa (1) Teoria Pasteura (2) Odruchy Pawłowa (2) Ćma Darwina (1) Istnienie genów (1) Klonowanie (1)

80 Geologia i geofizyka obiekt (1) zjawisko (2) struktura (3)Kulistość Ziemi (3) Ziemia jako magnes (2) Spłaszczenie Ziemi (3) Geneza skamieniałości (2) Plutonizm (2) Zlodowacenia (2) Płaszczowiny (1, 2, 3) Rozsuwanie się kontynentów (2) Inwersje ziemskiego pola magnetycznego (2) Spreding (2) Pióropusze płaszcza (1, 2, 3) Uskoki transformujące (1, 2, 3)

81 Cenna uwaga Poppera

82 str. 183

83 „względnej potencjalnejKryterium Poppera „względnej potencjalnej wyższości teorii”

84 str. 366

85 Jak stosować Poppera kryterium względnej potencjalnejwyższości teorii?

86 Jak stosować Kuhna zasadę weryfikacji teorii?

87

88

89

90

91

92 Praktyczne, wzięte z życia, konsekwencje odrzucaniaobiektywnej prawdy naukowej

93 Problemy formalne 2. Problemy personalne

94 Nie rozumienie instytucji dowodu.Problemy formalne Nie rozumienie instytucji dowodu. Obwarowywanie się we własnej specjalności. Stawianie pytania o słabe strony nowej teorii. Wygłaszanie a priori opinii, że nowej teorii nie da się udowodnić (ani obalić).

95 Stosowanie argumentu: „ja jestem innego zdania”.Nowa teoria potrafi sobie zjednać przejściowych zwolenników uznających potrzebę rozwiązań alternatywnych. Jednak zmieniają oni stanowisko, gdy przedstawia się dowody na jej prawdziwość. Relatywizm odnoszący rozwiązania do różnych modeli (podobieństwo do jezuickiego systemu „mniemań prawdopodobnych” opisanych przez Pascala. Stosowanie argumentu: „ja jestem innego zdania”.

96 Problemy personalne Krytyka teorii utożsamiana jest z jej atakowaniem.Wykazywanie braku racji konkretnej osobie utożsamiane jest z jej obrażaniem. Podejmowanie podstawowych tematów budzi podejrzenie o megalomanię. Jeżeli ktoś zaczyna akceptować teorię, rozumiejąc jej dowody, traktowany jest jako „zaagitowany”, „indoktrynowany” czy też „zainfekowany”. Osoba popularyzująca nową teorię traktowana jest jako źródło jakiegoś sekciarstwa, czy infekcji.

97 Różne sposoby traktowania nauki sprzeczne z jej istotą a związane z odrzuceniem prawdy obiektywnej

98 Traktowanie nauki jako mody2. Traktowanie nauki jako działalności artystycznej 3. Traktowanie nauki jako działalności handlowej (rynkowej)

99 Traktowanie nauki jako mody- Licytowanie się w znajomości najnowszej informacji (nowinkarstwo). Lekceważenie (nie cytowanie) literatury starszej. Robienie zarzutu z powoływania się na literaturę starszą. Patrzenie na autora czy współautora nowej koncepcji jedynie pod kątem jego zdolności jej nagłośnienia (przeforsowania „mody”). Prawdziwości koncepcji nie bierze się pod uwagę.

100 Traktowanie nauki jako działalności artystycznejTeoria jest prywatną sprawą autora (jego pomysły). Podnoszenie przez autora (współautora) braku rzeczowej interakcji naukowej utożsamia się z pretensjami do publiczności, która nie chce oglądać jakichś bohomazów. Podnoszenie łamania zasad postępowania naukowego przez krytykę nie opartą na znajomości tematu, odbierane jest jako prywatne żale zawiedzionego w swych aspiracjach twórcy jakiegoś kiczu. Obraz może się nie podobać i nie trzeba tego uzasadniać. Natomiast negację teorii naukowej trzeba naukowo uzasadnić.

101 Traktowanie nauki jako działalności handlowej(rynkowej) - Przenoszenie na naukę zasad reklamy handlowej. Dobra publikacja to taka, która przynosi dużo punktów. Zapominanie, że zadaniem naukowca jest rozwiązywanie problemów naukowych a nie zarabianie pieniędzy. Przedstawiane EZ uczniom jest działaniem na ich szkodę, bo grozi im w szkole złymi stopniami. Argumentowanie na rzecz PT lepszym dostępem do funduszy i lepszą realizacją karier naukowych. Generalnie – w nauce, podobnie jak w biznesie, robi się to, co się opłaca (rynkowa weryfikacja „prawdy” naukowej).

102 Połączenie sposobu 1 i 3 Największe korzyści daje wykonywanie interpretacji modnych.

103 Interpretacja modna – ruch w interesieLudwik Hirschfeld

104 Jak podejść do podstawowego posługując się rozsądkiem uczniaproblemu geologii posługując się rozsądkiem ucznia rozumiejącego cztery greckie dowody na kulistość Ziemi?

105

106

107

108

109

110 albo jej nie będzie wcaleNauka może być jedynie rzeczniczką prawdy, albo jej nie będzie wcale Ludwik Hirszfeld

111 Dziękuję za uwagę

112 Podstawy metodologii naukowej w zastosowaniu do geotektonikiNastępny wykład: Podstawy metodologii naukowej w zastosowaniu do geotektoniki