1 ZAKAŹNE CHOROBY WYSYPKOWE U DZIECIMałgorzata Szewczyk

2 Wysypka… (exanthema) Objaw alarmującyU dzieci bardzo często występuje z przyczyn zakaźnych W różnicowaniu należy wziąć pod uwagę wysypki o etiologii niezakaźnej: polekowe, uczuleniowe, w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej oraz chorób dermatologicznych

3 Najbardziej typowe zakaźne choroby wysypkowe to:Ospa wietrzna, półpasiec Odra Różyczka Płonica Rumień nagły Rumień zakaźny Mononukleoza zakaźna

4 Sama obecność wysypki, nawet bardzo charakterystycznej, nie daje podstaw do rozpoznania choroby zakaźnej!

5 Na co zwrócić uwagę? WYWIAD Kontakt z chorobą wysypkowąPrzebyte choroby zakaźne Szczepienia Gorączka Objawy ze strony układu oddechowego Świąd Stosowane leki Pokarm Uczulenia

6 BADANIE FIZYKALNE Węzły chłonne Cechy infekcji GDO: katar, kaszel, zapalenie gardła Błona śluzowa jamy ustnej, język Spojówki Wątroba i śledziona Objawy oponowe Dłonie i stopy

7 Jak wygląda wysypka? Rodzaj: grudkowa, plamista, rumieniowa, pęcherzowa, polimorficzna Kolor Lokalizacja

8 Grudkowa kontra Pęcherzowa

9 Plamista kontra Rumieniowa

10 OSPA WIETRZNA Wysypka… polimorficzna, z przewagą pęcherzykówgorączka wraz z rzutem wysypki zajmuje skórę owłosioną głowy, błonę śluzową jamy ustnej i narządów moczowo-płciowych

11 OSPA WIETRZNA Okres wylęgania 11-21 dniZakaźność zaczyna się 2 dni przed wystąpieniem objawów, a kończy 5 dni po ostatnich wykwitach Powikłania: ropne zakażenie skóry, zapalenie płuc, wątroby, nerek, objawy neurologiczne Leczenie objawowe, cięższe postacie - acyklowir

12 OSPA WIETRZNA

13 PÓŁPASIEC Wysypka zajmuje odcinek skóry odpowiadający unerwieniu; twarz lub tułów Towarzyszy miejscowa neuralgia Dzieci leczone immunosupresyjnie Stosujemy acyklowir i w razie potrzeby leki przeciwbólowe Powikłania: porażenia nerwów czaszkowych, przewlekła neuralgia

14 PÓŁPASIEC

15 ODRA Wysypka… Gruboplamista, zlewająca się CiemnoczerwonaRozpoczyna się za uszami Zstępuje w dół, brunatnieje i zaczyna się złuszczać

16 ODRA Okres prodromalny – trwa kilka dni:nieżyt spojówek, GDO, suchy kaszel, gorączka, plamki Koplika Okres wylęgania 8-12 dni Zakaźność zaczyna się 5 dni przed wysypką, a kończy 4 dni po niej Powikłania: biegunka, zapalenie ucha środkowego, nadkażenie dróg oddechowych, zapalenie krtani (pseudokrup odrowy), zapalenie mięśnia sercowego, podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE)

17 ODRA

18 PLAMKI KOPLIKA

19 RÓŻYCZKA Wysypka… Drobnoplamista RóżowaZaczyna się na twarzy, w ciągu jednej doby obejmuje całe ciało Ustępuje bez przebarwienia

20 RÓŻYCZKA Okres wylęgania 14-21 dniZakaźność zaczyna się 7 dni przed wysypką, a kończy 14 dni po niej Stany podgorączkowe Okres prodromalny: objawy nieżytu GDO Powiększone węzły chłonne karkowe, zauszne - twarde, niebolesne Hipersplenizm Powikłania: małopłytkowość, zapalenie mózgu, zapalenie stawów

21 RÓŻYCZKA

22 PŁONICA Wysypka… Rumieniowa (na twarzy) i drobnoplamista, żywoczerwonaZlewa się na tułowiu i po stronie zginaczy Trójkąt Fiłatowa – blady odcień wokół nosa i ust Objaw Pastii – linijne wybroczynki wzdłuż zgięć stawowych Po 2-3 tygodniach łuszczenie grubopłatowe na dłoniach i stopach

23 PŁONICA Okres wylęgania 2-5 dniZakaźność trwa do 2 dni po rozpoczęciu leczenia Gorączka, ból brzucha, wymioty, ból gardła, powiększone i bolesne węzły chłonne szyjne Język najpierw obłożony, następnie malinowy Powikłania: KZN, zapalenie stawów, gorączka reumatyczna, zapalenie węzłów chłonnych, zapalenie ucha środkowego Leczymy antybiotykiem (cefalosporyna, penicylina)

24 TRÓJKĄT FIŁATOWA

25 MALINOWY JĘZYK

26 PŁONICA

27 RUMIEŃ NAGŁY Wysypka… drobnoplamista, różowa Na całym cielePo spadku kilkudniowej gorączki Nieżyt gardła, dobry stan ogólny, 6-24 mż. Biegunka, kaszel, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, drgawki Tzw. Trzydniówka; wywołana przez HHV6

28 RUMIEŃ ZAKAŹNY Wysypka… rumieniowo-grudkowo-plamista na twarzyo kształcie motyla (z bladością wokół ust) Na tułowiu, kończynach obrączki, girlandy, plamy Żywoczerwona, sinawa („spoliczkowane dziecko”), okresowo blednie Nawraca przez kilka tygodni Parwowirus B19 Kilkudniowa gorączka, nieżyt GDO Powikłanie: przełom hemolityczny

29 RUMIEŃ ZAKAŹNY

30 MONONUKLEOZA ZAKAŹNA Wysypka… Drobnogrudkowa Miedziana Na całym cieleOkres wylęgania dni „choroba pocałunków” wywoływana przez EBV

31 MONONUKLEOZA ZAKAŹNA Angina, hepatosplenomegalia, powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, obrzęk powiek Limfocyty atypowe w morfologii krwi Powikłania: utrudnienie oddychania, pęknięcie śledziony, zapalenie wątroby, obniżenie odporności, hemolityczne.

32 MONONUKLEOZA ZAKAŹNA

33 MONONUKLEOZA ZAKAŹNA

34

35 Do powikłań mononukleozy zakaźnej NIE NALEŻY:Niedrożność dróg oddechowych Małopłytkowość Pęknięcie śledziony Zapalenie jąder Niedokrwistość hemolityczna

36 Podostre stwardniające zapalenie mózgu może występować po 7-10 latach od zakażenia wirusem:Różyczki Ospy wietrznej Świnki Odry Opryszczki

37 Wskaż nieprawidłowe twierdzenie dotyczące rumienia nagłego (gorączki trzydniowej):a) Czynnikiem etiologicznym jest wirus z rodziny Herpes b) Charakterystyczna jest wysoka gorączka c) W przebiegu choroby występuje wysypka pęcherzykowa d) Powikłaniem mogą być drgawki gorączkowe e) Choroba występuje u niemowląt i małych dzieci

38 Okres wylęgania ospy wietrznej wywoływanej przez wirus Varicella Zoster wynosi:1-3 dni 5-7 dni 11-21 dni 30-40 dni 2-3 miesiące

39 Ospy wietrznej Różyczki Odry Mononukleozy Gorączki trzydniowejRóżowa grudkowo-plamista wysypka, początkowo na twarzy, obejmująca w ciągu jednej doby całe ciało, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, zausznych i karkowych, umiarkowana gorączka, zwiastunowe objawy nieżytowe górnych dróg oddechowych, to objawy charakterystyczne dla: Ospy wietrznej Różyczki Odry Mononukleozy Gorączki trzydniowej

40 Dur brzuszny Płonica Borelioza Mononukleoza zakaźnaChłopiec 6-letni zgłosił się do lekarza z powodu występującej od kilku dni gorączki, zmęczenia, bólu gardła oraz okresowego bólu brzucha. W badaniu przedmiotowym z odchyleń od normy stwierdzono: wzmożone ucieplenie skóry, zaczerwienione gardło, powiększenie węzłów chłonnych podżuchwowych i szyjnych, tkliwość palpacyjną nadbrzusza i śródbrzusza oraz powiększenie narządów miąższowych. W wykonanej morfologii krwi stwierdzono leukocytozę z limfocytozą i obecnością limfocytów atypowych. Prawdopodobnym rozpoznaniem jest: Dur brzuszny Płonica Borelioza Mononukleoza zakaźna Angina paciorkowcowa

41 Dziękuję za uwagę 