1 Základní škola a Mateřská škola s polským jazykem vyučovacím BukovecČíslo přílohy: VY_32_INOVACE_02_20marca – pierwszy dzień wiosny Autor: Mgr.Beta Tomanek Předmět: Prvouka Třída: 3.třída Šablona projektu: III/2 Inovace a zkvalitnění výuky prostřednicvímICT Datum zařazení do výuky a zapsání do třídní knihy Jazyk: Polština Název a anotace: 20marca – pierwszy dzień wiosny Druh učebního materiálu: PowerPoint Očekávaný výstup Žák se seznámí se zvyky vítání jara Využité materiály: obrázky byly
2 20 marca – pierwszy dzień wiosny
3 Wiosna • Kalendarzowa (astronomiczna) wiosna co roku rozpoczyna się 20 marca. Właśnie tego dnia dzień i noc są równej długości. W naszej szerokości geograficznej o tej porze roku przyroda budzi z zimowego snu. Zielenią się trawniki, kiełkują kwiaty i pąki na gałęziach drzew, jest coraz cieplej. To także czas zasiewów i oczekiwania na plony. Ludzie wierzyli, że obrzęd topienia Marzanny może to przyśpieszyć, ma też symbolizować dostatek w nadchodzącym roku.
4 Kiedy topiona jest Marzanna?• Jednym ze staropolskich zwyczajów (opisanych już w XV wieku), jest zwyczaj (obrzęd) Topienia Marzanny. Obecnie ma on miejsce 20 marca czyli w pierwszy dzień kalendarzowej wiosny. Wcześniej miał on miejsce w czwartą niedzielę Wielkiego Postu, zwaną Białą, Czarną albo Smiertną Kiedy topiona jest Marzanna?
5 Wygląd Marzanny • Marzannę zwykle wykonaną z wiechcia słomy, grochowin lub konopi, które symbolizowały śmierć i bezruch. Czasem też gałęzi lub gałganków (szmatek). Ubrana jest w białą suknię. Przyozdabia się ją wstążkami, koralikami i kwiatami. Kukłę Marzanny podpala się, a następnie wrzuca się do pobliskiej rzeki , co ma symbolizować koniec zimy i początek wiosny.
6 Inne określenia Marzanny Topienie Marzanny obecnie• Kukle Marzanny nadawano wiele określeń: Morena, Marzanik (od słów: "mor", "mara", "zmora"), Śmierztecka, Śmiertka, Śmiercicha, nawet Śmierć. Marzanna to uosobienie zimy oraz śmierci. Wyprowadzenie jej po za zabudowania wsi i spalenie lub zatopienie miało przywołać wiosnę. • W kolejnych stuleciach obrzęd topienia Marzanny nabierał coraz bardziej zabawowego charakteru. Obecnie to głównie zabawa dla dzieci i młodzieży. Jest to świetna okazja do wyjścia ze szkoły (przepadają lekcje!). Często także jest pretekstem do wagarowania bez zgody nauczycieli, którzy zwykle wagarowanie w dniu 2O marca traktują z większym pobłażaniem niż wagary w inne dni roku szkolnego.
7 Zaznacz prawidłową odpowiedź :1.Pierwszy dzień wiosny przypada na: A.20 marca B.21 marca C.22 marca 2.Kiedy topiona jest Marzanna: A.w pierwszy dzień wiosny B.w ostatni dzień wiosny C.w pierwszy dzień jesieni 3.Marzanna jest najczęściej wykonana ze: A.sztucznego tworzywa B.żelaza C.słomy 4.Marzanna inaczej też: A.Mołdawia B.Morena C.Meksykana