1 Zapalenia wytwórcze. Pylice płuc, patogeneza i charakterystyka.
2 Pylice (pneumoconoses)- to zmiany w płucach wynikłe z przewlekłego wdychania pyłów stymulujących zmiany zrębu płuca. PRZYCZYNY: Narażenie na: cząstki pyłów mineralnych (nieorganicznych) cząstki pyłów organicznych Wielkość cząstek (1 – 5 mikronów) docierają do pęcherzyków płucnych
3 Patogeneza pylic płuc
4 Podział pylic Ze względu na skład pyłu: Mineralne OrganiczneZe względu na zdolności wywołujące włóknienia: Pylice bez włóknienia Pylice z włóknieniem
5 Pyły mineralne iwywoływane przez nie choroby płuc
6 Pylice mineralne: Węglowa (anthracosis)Krzemowa (silicosis) – aktywna biologicznie Azbestowa (asbestosis) - aktywna biologicznie Berylowa (beryllosis) - aktywna biologicznie Żelazowa (siderosis) Barytowa (barytosis)
7 Pyły mineralne i wywoływane przez nie choroby płuc
8 Pylice organiczne Bawełniana (byssinosis) - Korkowa (suberosis) -Z trzciny cukrowej (bagassosis) - Czynniki alergizujące ( z grzybów lub drożdży – u rolników przy fermentacji siana) - aktywna biologicznie (powoduje włóknienie)
9 Pylice bez włóknienia węglowa, żelazowa, bawełniana
10 Pylice z zwłóknieniem krzemowa, azbestowa, berylowa
11 Pylica węglowa (anthracosis)Dotyczy górników, kumulowanie pyłów w przegrodach międzypęcherzykowych, guzki zbudowane z komórek pyłochłonnych, brak symptomów klinicznych
12 Przyczyny nasilonego włóknieniaObecność krzemionki w pyle Współistniejąca gruźlica płuc Mechanizmy autoimmunizacyjne (odkładanie się IgA) Przebieg pylicy żelazowej (syderoconisis) podobny do węglowej
13 Stopnie zaawansowania pylicy węglowejNajniższy pył w przegrodach guzki komórkowe (fagocyty z pyłem): 1- 2 cm zmiany w płatach górnych towarzyszy im rozedma Wyższy zmiany ok. 10 cm zbudowane ze zbitego kolagenu i pyłu występuje po długiej ekspozycji Stopień najwyższy (Zespół Caplana) współistnienie reumatoidalnego zapalenia stawów i pylicy płuc, zmiany rozwijają się gwałtownie guzki w części centralnej martwicy włóknikowej na ich obwodzie obecne są fibroblasty, makrofagi, plazmocyty i kolagen
14 Włóknienie płuc w czasie pylicy węglowej
15 Krzemica (pylica krzemowa-silicosis)Najczęstsza z pylic po 30 latach choruje ok. 15% pracowników narażonych na wdychanie krzemionki, górnicy, pracownicy kamieniołomów, powolne zmiany w płucach ( pod wpływem pyłu o wielkości cząstek 2-3um), kryształki SiO2 powodują włóknienie SiO2 łatwo reaguje z błonami komórkowymi i je uszkadza uszkodzone makrofagi uwalniają mediatory zapalenia i enzymy hydrolityczne powodując martwicę i włóknienie płuc zmiany są intensywne (rozległe włóknienie), tworzą się guzki, Nadciśnienie tętnicze Serce płucne Nawracające zapalenia oskrzela i oskrzelików Gruźlica Rozedma płuc
16 Pylica azbestowa Prowadzi do rozlanego włóknienia płuc i opłucnejpatogennie dzialaja igły azbestowe (150 mikronów) Jest uważana za stan przedrakowy częściej wywołuje międzybłoniaka – nowotwór złośliwy opłucnej może być przyczyną raka krtani,
17 Przebieg kliniczny Objawy podobne do innych chorób ze śródmiąższowym włóknieniem płuc postępujące nasilające się duszności kaszel z odksztuszaniem plwociny choroba może się zaostrzać prowadząc do niewydolności krążenia powstanie serca płucnego śmierć
18 Pylica azbestowa
19 Pylica berylowa beryl powoduje zapalenie surowiczo- krwotocznew przegrodach dochodzi do zwłóknienia,pojawiają się limfocyty tworzą się guzki podobne do gruźliczych beryliosa w fazie ostrej i przewlekłej może się pojawić w błonie śluzowej jamy nosowo – gardłowej, jamy ustnej, tchawicy, oskrzelach powoduje powstawanie ziarniaka w miąższu płuc, węzłach chłonnych, wnęki, rzadziej śledziony, wątroby, przewlekła spowodowana indukcją T-komórkowej odpowiedzi immunologicznej beryl stymuluje produkcję cytokin pozapalnych przez makrofagi pęcherzyków stopniowo tworzą się ziarniaki płucne.
20 Objawy Po wielu latach: Duszność Kaszel Spadek masy ciała Bóle stawoweRzadko dochodzi do niewydolności oddechowej Może mieć związek ze zwiększonym zachorowaniem na nowotwory
21 Pylica bawełniana (byssinosis)Narażone osoby gręplujące bawełnę zmiany nieswoiste zapalenia oskrzeli i narastająca rozedma płuc przebieg przewlekły duszność pojawi się po przerwie (choroba poniedziałkowa).