1 Zarządzanie grupami i zespołami prof. dr hab. Agnieszka Sopińska © Agnieszka Sopińska
2 GRUPA To co najmniej 2 osoby, które dla osiągnięcia celów wchodzą ze sobą w relacje i regularne stosunki interpersonalne. Mogą być: Formalne- dodatkowo członkowie są powiązani relacjami formalnoprawnymi; Nieformalne- powstają w organizacji jako wytwór jej członków. © Agnieszka Sopińska
3 Przyczyny powstawania grup nieformalnych Przyciąganie interpersonalne „to moje odbicie w lustrze” (podobny sposób myślenia, osobowość, postawy, intelekt, poczucie humoru, status ekonomiczny) Działania grupowe „człowiek jest istotą stadną” (potrzeba kontaktu z innymi i wspólnego działania- np. wspólne polowania, koncerty) Cele grupy „nic tak nie scala jak wspólny wróg” (cele często rozbieżne z celami organizacji) Korzyści instrumentalne „oceniają mnie po tym z kim przebywam i gdzie bywam” (dodatkowe korzyści lub snobizm- np. przynależność do klubu golfowego) © Agnieszka Sopińska
4 ZESPÓŁ ZADANIOWY To specyficzna grupa wyodrębniona z organizacji do realizacji określonego celu w wyznaczonym (jednoznacznie lub domyślnie) horyzoncie czasowym. © Agnieszka Sopińska
5 Cechy grupy i zespołu GRUPAZESPÓŁ Wiele różnych celów. Jeden wspólny cel. Spontanicznie podejmowane zadania i zobowiązania. Jasno określone zadania. Brak liderów lub chaotycznie zmieniający się liderzy/ kierownicy. Ustanowiony przywódca/ kierownik. Brak wewnętrznej organizacji.Istnienie wewnętrznej organizacji Komunikacja spontaniczna.Ustalone sposoby i zasady komunikacji. Brak lub częściowy brak wyodrębnionych ról. Podział ról. © Agnieszka Sopińska
6 Krzywa życia zespołu zadaniowego (6 faz) FAZACHARAKTERYSTYKA Rozpoznanie Członkowie poznają się i obserwują. Badają, które zachowania interpersonalne będą akceptowane, a które nie. Rodzą się sympatie i antypatie. Różnicowanie Walka o dominację i przewodzenie. Poszukiwanie partnerów koalicyjnych. Ustalane są podstawowe reguły i normy postępowania. Zaczyna powstawać wewnętrzna struktura zespołu Integracja Jednoczenie grupy. Określenie ról i statusu poszczególnych członków. Powstaje wewnętrzna kultura organizacyjna i tożsamość zespołu. Kooperacja Dojrzałość zespołu. Poczucie jedności. Duża aktywność członków. Dryfowanie Kooperacja przeradza się w nadużywanie statusu i pozycji w zespole przez niektórych członków. Powstaje niezadowolenie. Rozpad harmonii i współdziałania. Załamanie Powstanie destrukcyjnych sił odśrodkowych. Rozpad zespołu. © Agnieszka Sopińska
7 Menedżer zespołu- 4 typy TypNaczelna dewiza ZaletyWady LOGICZNYCo należy zrobić? Co jeszcze można zrobić? Trzeźwo oceniający fakty; Porządkujący i logicznie myślący; Posiada naturalny autorytet; Bywa powolny w decyzjach; Nadmiernie przywiązuje wagę do detali; Nadmiernie racjonalny. PRAKTYCZNYJak to zrobić skutecznie i efektywnie? Zbiera informacje, bada warianty, projektuje; Preferuje wiedzę, wykształcenie, doświadczenie; Stale coś ulepsza; Decyzje podejmuje szybko i sprawnie. Nie potrafi być dyplomatą; Nie dostrzega współpracowników; Nastawiony jest na cel; Jest mało elastyczny. ENTUZJASTAA gdyby spróbować to w inny sposób? Kieruje się zasadą prób i błędów; Jest zawsze tam, gdzie coś się dzieje; Skuteczny w zjednywaniu i motywowaniu członków zespołu; Często nierozważny; Jest pomysłodawcą, ale nie chce być realizatorem. FANTASTADlaczego nie zrobić tego inaczej? Kreatywny i potrafi dostrzec kreatywność innych; Problemy rozpatruje z różnych pkt. widzenia; Działa z fantazją i humorem Ma trudności z podejmowaniem decyzji, gdyż chce uwzględnić zbyt wiele opcji; Opóźnia wiele realizacji; Zbytnio przywiązuje się do swego pomysłu, nawet jeśli nie ma racji © Agnieszka Sopińska
8 SPOSOBY WZMOCNIENIA KONSOLIDACJI ZESPOŁU/ GRUPY: WPROWADZENIE RYWALIZACJI MIĘDZYZESPOŁOWEJ (Utworzenie konkurencyjnych zespołów) ZNALEZIENIE WSPÓLNEGO WROGA NA ZEWNĄTRZ (konflikt z otoczeniem zwiększa zwartość zespołu) ZACHĘCANIE DO WYRAŻANIA WZAJEMNEJ SYMPATII (wzajemne przyciąganie podobnych osobowości) ZWIĘKSZENIE CZĘSTOTLIWOŚCI WZAJEMNYCH ODDZIAŁYWAŃ (poprawiających relacje) DOPROWADZENIE DO WSPÓLNOTY CELÓW I LOSÓW (akceptacja i jednoczenie się wokół celów) UMIEJĘTNE WYKORZYSTANIE HARYZMY NIEKTÓRYCH CZŁONKÓW © Agnieszka Sopińska
9 SKUTECZNOŚĆ ZESPOŁÓW (wg J. Katzenbacha i D. Smitha) ZAANGAŻOWANIE UMIEJĘTNOŚCI ODPOWIEDZIALNOŚĆ © Agnieszka Sopińska