1 Zarządzanie majątkiem obrotowym i jego finansowanie

2 Pojęcia Majątek obrotowy Majątek obrotowy brutto Majątek obrotowy netto Kapitał obrotowy

3 Majątek obrotowy Elementy aktywów (majątku spółek) To, co nie jest majątkiem trwałym

4 Składniki majątku obrotowego (1) I.Zapasy (inventory) 1.Zapasy materiałów + wpłacone dostawcom zaliczki na dostawy materiałów (raw materials) 2.Produkcja niedokończona - w toku (work in progress) 3.Produkty gotowe (finished products) 4.Towary (merchandises)

5 Składniki majątku obrotowego (2) II. Należności (accounts receivable, receivables) -Krótkoterminowe -Dobrze rotujące -Bezsporne

6 Składniki majątku obrotowego (3) III. Finansowe składniki majątku obrotowego 1.Pieniężne w kasie – gotówka (petty cash) 2.Środki pieniężne na rachunkach bankowych (cash, banking accounts) 3.Inne środki pieniężne równoznaczne z gotówką (cash equivalents) 4.Krótkoterminowe inwestycje (short term inwestments): - lokaty bankowe - zakupy obligacji przedsiębiorstw - zakupy akcji przedsiębiorstw

7 Majątek obrotowy brutto i netto Majątek obrotowy brutto (zapasy + nalezności + środki pieniężne) -Zobowiązania krótkoterminowe = Majątek obrotowy netto

8 Dlaczego zagadnienie majątku obrotowego jest przedmiotem finansów przedsiębiorstwa Majątek obrotowy to element bilansu przedsiębiorstwa (rachunkowości) Majątek obrotowy to inwestycja Każda inwestycja potrzebuje środków na jej sfinansowanie

9 Kapitał obrotowy i kapitał stały Kapitał obrotowy – ta część kapitałów (własnych) spółki, która przeznaczona być musi na sfinansowanie majątku obrotowego netto (pozostała część majątku obrotowego brutto sfinansowana jest krótkoterminowymi zobowiązaniami) Kapitał stały – ta część kapitałów (własnych) spółki, która przeznaczona być musi na sfinansowanie majątku trwałego (pozostała część majątku trwałego sfinansowana jest długoterminowymi zobowiązaniami)

10 Strategie zarządzania majątkiem obrotowym Ogólna zasada : im mniejsze zaangażowanie majątku obrotowego w realizację celów przedsiębiorstwa, tym lepsze wskaźniki efektywności Strategia agresywna – minimalizowanie wielkości majątku obrotowego (patrz: zagrożenia takiej strategii) Strategia konserwatywna – utrzymanie wielkości majątku obrotowego na poziomie niwelującym zagrożenia strategii agresywnej

11 Zagrożenia strategii agresywnej zarządzania majątkiem obrotowym Zapasy (JIT) : -Zakłócenie produkcji u dostawców – zakłócenie ciągłości produkcji u nas (efekt domina) -Próba szybkiej odpowiedzi na nagły wzrost popytu rynkowego natrafia na barierę zapasów materiałowych Należności (płatność gotówką, max krótkie terminy zapłaty): -Spadek atrakcyjności sprzedawanego produktu -Iskrzenie w relacjach z odbiorcami w warunkach nawet krótkich i sporadycznych przeterminowań płatności Środki pieniężne (minimalne stany gotówki) - Brak pieniędzy na sfinansowanie nieoczekiwanych okazji

12 Zagrożenia strategii konserwatywnej zarządzania majątkiem obrotowym Obniżenie efektowności finansowej przedsiębiorstwa Uśpienie czujności finansowej pracowników Sprzężenie zwrotne

13 Strategie zarządzania finansowaniem majątku obrotowego Ogólna zasada: im więcej majątku obrotowego finansują dostawcy (towarów, usług), tym lepiej (mniejsze zaangażowanie środków własnych w finansowanie działalności) Strategia agresywna – maksymalizowanie zobowiązań krótkoterminowych (patrz: zagrożenia takiej strategii) Strategia konserwatywna – utrzymanie wielkości finansowania majątku obrotowego zobowiązaniami krótkoterminowymi na poziomie niwelującym zagrożenia strategii agresywnej

14 Zagrożenia agresywnej strategii finansowania majątku obrotowego Wydłużenie terminów płatności skutkować może wzrostem kosztów dostaw (utrata skont, to co dla nas jest zobowiązaniem, dla dostawcy jest należnością) Iskrzenie w relacjach z dostawcami w warunkach nawet krótkich i sporadycznych przeterminowań płatności Spadek atrakcyjności naszego przedsiębiorstwa w oczach dostawców: -cenowo (kosztowo), -rating wypłacalności.

15 Materiały uzupełniające Czekaj J., Dresler Z. (2002), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw – podstawy teorii, PWN, Warszawa - rozdz. 4 Rutkowski A. (2016), Zarządzanie Finansami, PWE, Warszawa, rozdz. 12, 13, 14.

16 Tytuł kolejnego wykładu Pozyskiwanie środków finansowych na inwestycje oraz inwestowanie wolnych środków pieniężnych