1 Zatrudnialność i rynek pracy. Co pomaga w otrzymaniu i utrzymaniu pracy po studiach. Monika Domańska, Akademia Górniczo-Hutnicza, ekspertka bolońska Tarnów 16 kwietnia 2012

2 Prognozowanie jest trudne – szczególnie jeżeli chodzi o przyszłość. Niels Bohr Przyszłość ma jedną wadę - nic o niej nie wiemy

3 Koncepcja uczenia się rodem z Timbuktu

4 Klasyczna koncepcja uczenia się

5 foto:ptdomanski

6 Nowe podejście do uczenia się ROZWÓJ RYTUAŁ TRADYCJA SUBSTYTUT Uczenie się przez całe życie

7 JAKA SZKOŁA – co wybrać

8 Źródła informacji o studiach Media - prasa – komunikaty budzące uczucia), fora internetowe (frustracja), telenowele (fikcja) Znajomi Rankingi informacja

9 Jakość Polska Komisja Akredytacyjna Uniwersytecka Komisja Akredytacyjna (Konferencja Rektorów Uczelni Polskich) Akredytacje branżowe krajowe i międzynarodowe Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej (SEM) FORUM Komisja Akredytacyjna Uczelni Technicznych (Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych) Komisja Akredytacyjna Akademickich Uczelni Medycznych Liaison Committee on Medical Education (USA) Royal Institute of British Architects (UK) Accreditation Board for Engineering and Technology (USA)

10 Rankingi globalne Shanghai Jiao Tong Universitys (SJTU) Academic Ranking of World Universities (ARWU), opublikowany po raz pierwszy w 2003 roku przez profesora Nian Cai Liuz Jiao Tong z Uniwersytetu Szanghajskiego (kryteria naukowo-badawcze nagrody Nobla dla pracowników i absolwentów, publikacje w Nature, Science, cytowania) Times Higher Education (THE) (kryteria: cytowania, stosunek liczby pracowników do liczby studentów, liczba zagranicznych studentów i wykładowców, opinie pracodawców) Webometrics (Hiszpania) rozmiar strony internetowej, oglądalność, liczba artykułów i cytowań Ecole des Mines (liczba absolwentów na kierowniczych stanowiskach w firmach z listy 500 Fortune)

11 Rankingi krajowe US News and World Report (USN≀ USA) National Research Council (USA) studia doktoranckie Times Good Education Guide Guardian ranking (UK) Forbes (USA) CHE Das Ranking (Niemcy) Studychoice 123 (SK 123, Holandia) Specjalistyczne: The Economist (globalny ranking szkół biznesu) Business Week (szkoły biznesu globalnie i w USA) Polska Perspektywy Wprost

12 Po co na studia Wiedza – praktyka (efekty uczenia się) Styl pracy (jakość) Wartości w pracy (postawy) Umiejętności społeczne (efekty uczenia się) Wiedza uzupełniająca (narzędzia) (efekty uczenia się) Zarządzanie karierą – nawyk uczenia Ulrich Teichler

13 Po co na studia rozwój kulturalny rozwój osobisty rozwój sieci kontaktów inicjatywa

14 Kto jest najważniejszy?

15 Zatrudnialność – definicje Hillage and Pollard 1998 Zestaw cech i umiejętności dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej pracy Zdolność do samodzielnego poruszania się po rynku pracy, tak by właściwie wykorzystać swój potencjał i uzyskać trwałe zatrudnienie POTENCJAŁ

16 JAKI RYNEK – LICZBY

17

18 Manpower Barometr Perspektyw Zatrudnienia Polska Wzrost16% badanych firm Zmniejszenie10% badanych firm Bez zmian69% badanych firm Max wzrost region: południowy zachód 9% Sektory in plus: budownictwo 18% restauracja/hotele 15% transport logistyka 11% Sektory in minus: rolnictwo/leśnictwo; rybołówstwo, energetyka/gazownictwo Świat: Indie, Brazylia, Tajwan, Peru – wzrost Grecja, Hiszpania, Czechy, Węgry - spadek

19 Monster Employment Index Europa, luty 2012 Wzrost rok do roku Inż. środowiska, architektura, budownictwo, urbanistyka 19% Inżynieria, telekomunikacja18% Transport, logistyka15% Informatyka8% Księgowość, audyt, podatki8% Marketing, PR, media6% Spadek rok do roku Sektor publiczny, obronność9% Zarządzanie, konsulting3% Prawo3%

20 Badania Urzędów Pracy Obserwatoria Rynku Pracy Barometr zawodów

21 JAKI RYNEK – TRENDY, CHARAKTERYSTYKA

22 Wzrost ilości zawodów w obszarach wymagających wiedzy i umiejętności (8,5 mln miejsc pracy), udział zwiększy się z 29% w 2010 do 35% w 2020 Potrzeba osób mobilnych zawodowo, przygotowanych do dalszego kształcenia Potrzeba rzetelnej informacji o rynku pracy Potrzeba nielinearnego podejścia do nauki i pracy Potrzeba efektywnego doradztwa i uznawania kształcenia nieformalnego CEDEFOP Skills supply and demand in Europe medium term forecast to 2020 Rynek pracy - prognozy

23 Nowy rynek pracy Rewolucja przemysłowa ekonomia skali, powtarzalność stopa zwrotu z zaangażowanego kapitału Rewolucja informacyjna nowe podejście do roli pracowników w organizacji aktywa intelektualne (innowacja, technologie) Pracownicy tworzą wartość poprzez wiedzę i poprzez informacje jakie dostarczają

24 Współczesny rynek pracy wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, innowacyjność, nowe technologie, globalizacja działalności gospodarczej wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług, zmiany demograficzne i zmiany w strukturze społecznej funkcjonowanie w warunkach zmian.

25 Globalizacja

26 Zdolności adaptacyjne Nauka języka obcego Nauka obcej kultury Konkurencyjność Kraje BRIC + kraje arabskie Singapur, Malezja

27

28 JAKIE KOMPETENCJE

29 Zatrudnialność - pożądane cechy Motywacja Pewność siebie Zdolność do dostosowywania się do owych warunków Elastyczność Praca w zespole Komunikatywność Rozwiązywanie problemów Podejmowanie decyzji Zarządzanie zmianą Ciekawość biznes klient jakość Wizja rozwoju – chęć uczenia się Andrew Clarke Industry and Parliament Trusts Study Group on employability

30 Czynniki organiczające bezrobocie Kontakty w środowisku profesjonalnym (24,7%) Kapitał intelektualny (16%) Dobre wyniki w nauce (średnia powyżej 4 13%) Kapitał kulturalny (13%) Wyższe wykształcenie (11.3%) Prawo jazdy (10,8%) Doświadczenie zawodowe (9,2%) Kapitał społeczny i publiczny (8.8%) Stan cywilny (żonaci, mężatki) 6,6% Uczelnie prywatne (- 12%) Dr Leszek Wincenciak, Uniwersytet Warszawski, badanie na próbie 20 tys. absolwentów

31 Kompetencje wg OECD Użycie narzędzi Interakcja w grupie Działanie samodzielne

32 Foto P. Domanski

33 Czego brakuje absolwentom -Świadomość własnych ograniczeń -Dyscyplina, kindersztuba -Orientacja na jakość -Orientacja wielokulturowa, obycie międzynarodowe

34 Słabo oceniane są umiejętności praktyczne w porównaniu z teoretycznymi oraz tzw. kwalifikacje miękkie, których nauczanie w polskich uczelniach wyższych jest śladowe. Najczęściej wskazywaną kompetencją deficytową jest łączenie teorii z praktyką (45 wskazań na 100). Młodzi ludzie mają również problem z organizacją pracy (37), obsługą klienta i kontaktem z nim (34), rozwiązywaniem problemów (32) oraz – co stanowi spore zaskoczenie – znajomością języków obcych (30) oraz kreatywnością (23). Badanie PKPP Lewiatan, 2011

35 Merytorycznie nie mamy się czego wstydzić. (…) Jesteśmy w o tyle gorszej sytuacji, że nie mamy wypasionych laboratoriów i powszechnych praktyk w przemyśle, więc wiele rzeczy znamy tylko w teorii. Ale wiedzą teoretyczną i zrozumieniem zjawisk zachodnich inżynierów bijemy na głowę, tam ludzie są kształceni pod kątem praktyki - czyli jak skręcić rurę i jak operować zaworem. Co się dzieje w rurze - już niekoniecznie. (post w dyskusji na forum internetowym)

36 Perspektywy Będziecie się kształcić się do wykonywania zawodów, które jeszcze nie istnieją, w których stosowane będą maszyny i narzędzia, które jeszcze nie zostały wynalezione i rozwiązywane będą problemy, z których istnienia jeszcze nie zdajemy sobie sprawy.

37 Nowe zawody key account manager wedding planner mystery clientgroomer sommelier marketermedia planner webmaster redaktor strefy społecznościowej, inicjator procesów społecznościowych architekt informacji cloud administrator Przemysł czasu wolnego

38 Dużo pracy po studiach… … i dużo czasu wolnego [email protected]