1

2 Zjawiska krasowe PROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIEZjawiska krasowe – zespół procesów przyrodniczych prowadzący do powstania określonej morfologii powierzchniowej i podziemnej, w wyniku wzajemnego oddziaływania rozpuszczalnych skał i aktywnych chemicznie roztworów wodnych. - CaCO3 + H2O + CO Ca2+ + 2HCO3 Węglan wapnia rozpuszczany jest przez wodę bardzo słabo, ale woda nasycona dwutlenkiem węgla rozpuszcza go już 300 razy szybciej. 2 z 13

3 Jaskinie PROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIEJaskinia – powstała w sposób naturalny próżnia w skale, dostępna dla człowieka. Typy jaskiń: pierwotne – jaskinie lawowe, jaskinie w koralowcach; wtórne – powstałe po uformowaniu się skały, w wyniku procesów tektonicznych i krasowych. 3 z 13

4 Skały węglanowe i granitowePROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Skały węglanowe i granitowe Granit Wapień 4 z 13

5 Uproszczona mapa geologiczna TatrPROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Uproszczona mapa geologiczna Tatr 5 z 13

6 Formy krasu powierzchniowegoPROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Formy krasu powierzchniowego Żłobki 6 z 13

7 Formy krasu powierzchniowegoPROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Formy krasu powierzchniowego Lej krasowy 7 z 13

8 Formy krasu powierzchniowego i podziemnegoPROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Formy krasu powierzchniowego i podziemnego lej polje stalaktyt jaskinia stalagmit 8 z 13

9 Formy krasu podziemnegoPROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Formy krasu podziemnego namulisko stalagmit draperie 9 z 13

10 Jaskinie tatrzańskie PROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIEJaskinie udostępnione dla turystów: Dziura w Dolinie ku Dziurze Mroźna, Smocza Jama, Mylna, Raptawicka, Obłazkowa w Dolinie Kościeliskiej 10 z 13

11 Tatrzańskie naj… PROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIENajgłębsze jaskinie: Wielka Śnieżna – 824 m Śnieżna Studnia – 759 m Bańdzioch Kominiarski – 562 m Najdłuższe jaskinie Tatr Polskich: Wielka Śnieżna – m Śnieżna Studnia – m Wysoka – Za Siedmiu Progami – m Najdłuższa jaskinia całych Tatr: Jaskinia Cień Księżyca – m 11 z 13

12 Najbardziej znane jaskiniePROCESY KRASOWE – CZYLI JAK POWSTAŁY JASKINIE Najbardziej znane jaskinie Smocza Jama w Krakowie Jaskinia Raj w Górach Świętokrzyskich Jaskinia Niedźwiedzia w Sudetach Jaskinia Łokietka w Ojcowie 12 z 13

13 Opracowanie: Agata GuzikZdjęcia: Marcin Guzik, Maria Król, Andrzej Śliwiński Rysunki: Joanna Galica-Dorula Mapa: Marcin Guzik