1 Z.Korzeniewski Rodzaje kłamstw Zygmunt Korzeniewski zaprasza

2 Z.Korzeniewski Kłamstwo niewinne Jest zwyczajową częścią naszego życia społecznego i pomaga uniknąć obrażania lub emocjonalnego zranienia innej osoby, co miałoby miejsce, gdybyśmy jej powiedzieli nagą, bolesną prawdę

3 Z.Korzeniewski Kłamstwo dobroczynne Jest stosowane przez osoby pragnące pomóc innym. Na przykład kiedy ratownik wyciąga dziecko z płonącego samochodu i kłamie, że jego rodzicom nic się nie stało, ratuje je chwilowo przed jeszcze silniejszym wstrząsem psychicznym

4 Z.Korzeniewski Kłamstwo zwodnicze Jest niebezpieczne, gdyż zamiarem kłamcy jest wyrządzenie krzywdy lub zaszkodzenie ofierze dla własnej korzyści. Istnieją dwa sposoby zwodniczego kłamania: zatajenie prawdy i zmyślanie. W pierwszym przypadku kłamca w zasadzie nie wypowiada kłamstwa, tylko ukrywa informacje. Zawsze jest celowe, nigdy przypadkowe

5 Z.Korzeniewski Kłamstwo złośliwe Jest wypowiadane z zemsty lub dla zysku. Sławni ludzie/ aktorzy, magnaci finansowi, politycy, itp./, są oczywistym celem złośliwych kłamstw tworzonych dla własnych korzyści. Korzystają na tym również inni, np. dziennikarze z tabloidów/ ale czy tylko?

6 Z.Korzeniewski Kłamstwa złośliwe Są również oszczerstwami, stanowiącymi broń w prowadzonej rywalizacji. Ich autorzy starają się zniszczyć reputację swoich ofiar, zazwyczaj osiągając druzgocące i trwałe rezultaty/ np. rozpowszechnianie fałszywych informacji /

7 Z.Korzeniewski Inny podział kłamstwa Istnieje podział kłamstwa na trzy kategorie: 1. Kłamstwo 2. Podłe kłamstwo 3. Statystyka

8 Z.Korzeniewski Jeszcze inna klasyfikacja Wedle tego, jak postrzegają kłamstwo ci, którzy się nim posługują najczęściej korzystamy z tzw. białego kłamstwa. Posługujemy się nim wtedy, kiedy chcemy się wykręcić z jakiejś sytuacji, nie raniąc przy tym drugiej osoby, i zakładając, że obie strony mają na nim skorzystać

9 Z.Korzeniewski Jeszcze inna klasyfikacja Zatajenie prawdy w interesie okłamywanego to kłamstwo miłosierne. Często dotyczy spraw niezwykle ważnych, dotykając samej istoty życia i może mieć poważny wpływ na okłamywanego

10 Z.Korzeniewski Kłamstwa białe i miłosierne… … używamy najczęściej w kontaktach z bliskimi nam osobami. Potrafią się nimi posługiwać przede wszystkim kobiety, mimo, że mężczyźni kłamią w życiu prawdopodobnie pięć razy częściej od nich Lżejsze gatunki kłamstwa mają przychodzić kobietom łatwiej ze względu na ich większą empatię i bogatszą inwencję słowną

11 Z.Korzeniewski Kłamstwa pragmatyczne Mają przynieść korzyść wyłącznie kłamcy. Ich celem jest zapewnienie mu sukcesu, bez względu na skutki dla otoczenia. Są nimi również nieprawdziwe wypowiedzi polityków, choćby nawet formalnie należały do grupy miłosiernych, jako że zazwyczaj konsekwencje tych słów dotykają dużej grupy ludzi

12 Z.Korzeniewski Kłamstwo pragmatyczne Mężczyźni dopuszczają się ich częściej. Nie dlatego, by byli bardziej zepsuci niż płeć piękna, lecz raczej przez to, że częściej poruszają się w świecie polityki i biznesu Kłamcy są najlepszymi przywódcami. Ludzie oczekują od nich niezachwianej pewności siebie. Większość polityków uważa kłamstwo za prawowite narzędzie sprawowania władzy

13 Z.Korzeniewski Kogo najtrudniej okłamać? Bez wątpienia- osoby bliskie, właśnie ze względu na uczucia, którymi je darzymy. Np. mąż szczerze kochający swoją żonę ma problemy z jej okłamywaniem, natomiast bez trudu skłamie wrogowi… Najtrudniej, jak wynika z badań jest kłamać własnej matce Pozwala to zrozumieć przypadek patologicznego kłamcy- ponieważ z nikim nie łączy go więź emocjonalna, z łatwością wszystkich okłamuje

14 Z.Korzeniewski Niepewny wykrywacz Wykrywacz kłamstw jest co prawda niezastąpiony, lecz nie pozbawiony wad. Poddany badaniu człowiek cierpiący na niewykrytą chorobę umysłową, zakładającą prawidłowy odbiór rzeczywistości, a wyniki nadają się do kosza. Albo też badany może okłamywać samego siebie

15 Z.Korzeniewski Niepewny wykrywacz Większość alkoholików na pytanie „Czy jest pan uzależniony od alkoholu- odpowie nie, a urządzenie w tym czasie ani drgnie. Wynik zależy od sposobu zadawania pytań. Przeciwnicy stosowania wykrywacza kłamstw twierdzą, że pytania mogą być dobierane celowo

16 Z.Korzeniewski Niepewny wykrywacz Wykrywacz nie bierze należytej poprawki na indywidualne cechy charakteru badanych- gorzej wypadną zawsze niewinni nerwicowcy niż opanowani winowajcy. Dlatego potrzebne są nowe technologie wykrywania kłamstwa Przykładem jest kamera termowizyjna mierząca podwyższoną temperaturę skóry w okolicach oczu. Gdy kłamiemy, temperatura wzrasta

17 Z.Korzeniewski Niepewny wykrywacz Naukowcy skonstruowali aparaturę analizującą ludzki głos, zarówno w rozmowie bezpośredniej jak i przez telefon. Ma on wykryć niemal nieznaczne odchylenia w wymowie, pojawiające się w czasie mówienia nieprawdy Również za pomocą specjalnego oprogramowania odnotowuje się już nawet niewidoczne ruchy mięśni twarzy, pojawiające się pod działaniem różnych emocji, w tym podczas mówienia nieprawdy

18 Z.Korzeniewski Przyszły wykrywacz Ma się opierać na aktywności fal mózgowych. Tych nie sposób bowiem stłumić treningiem, ani siłą woli czy hipnozą. Naukowcy stwierdzili, że gdy kłamiemy aktywizuje się przednia cześć mózgu, leżąca około 7centymetrów za środkiem czoła, a także obszar za lewym uchem

19 Z.Korzeniewski Zamiast zakończenia Około jedna czwarta wszystkich łgarstw dotyczy nas samych. Okłamywanie siebie jest dla człowieka rzeczą najzupełniej naturalną. Najczęściej dotyczy własnego wyglądu/ kobiety / oraz zdolności /mężczyźni /. Kłamstwa te należą do kategorii najuporczywszych i najtrudniej wykrywalnych- sami siebie zazwyczaj nie uważamy przecież za kłamców