1 ZMIANY ZACHODZĄCE W JĘZYKU POTOCZNYM I OFICJALNYM NA PRZESTRZENI CZASU

2 CO TO JEST JĘZYK POTOCZNY I OFICJALNY? Język możemy podzielić na dwie grupy: - j ęzyk potoczny, - j ęzyk oficjalny.

3 JĘZYK POTOCZNY Język potoczny możemy nazwać slangiem lub po prostu językiem nieoficjalnym, czyli językiem, którym posługujemy się zazwyczaj na co dzień. Przykłady języka potocznego: - „Hajs” lub „kasa” zamiast pieniądze, -„Nara!” lub „Elo!” zamiast Witaj! Itd..

4 JEŻELI NIE ROZUMIESZ NIEKTÓRYCH ZWROTÓW JĘZYKA POTOCZNEGO… …Odwiedź stronę www.miejski.pl

5 JĘZYK OFICJALNY Językiem oficjalnym nazywamy język, którym posługujemy się w pracy, w szkole lub słyszymy w telewizji. Gdy musimy udać się np. do urzędu, tam będzie nam potrzebna znajomość języka oficjalnego.

6 JĘZYK POTOCZNY I OFICJALNY W LITERATURZE Książki są przykładem tego, jak zmienił się nasz język. W książce napisanej np. 100 lat temu znajdziemy inne zwroty niż w książce napisanej w dzisiejszych czasach.

7 „SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY” KORNEL MAKUSZYŃSKI

8 Ludzi: -drab: duży mężczyzna, -chłystek: młody, niepoważny człowiek, -jegomość: mężczyzna, -obwieś: łobuz, -młodzian: młody człowiek. Grupy ludzi: -gawiedź: gapie, -tałatajstwo: hałaśliwi ludzie. Przedmioty: -derka: okrycie konia, -parkan: płot. Pomieszczenia: -bawialnia: pokój do przyjmowania gości, -lamus: stary budynek gospodarczy. Stany i emocje: -zacietrzewienie: gniew, upór, -baczność: czujność, -gwałt: przemoc. W TEJ KSIĄŻCE ZNAJDZIEMY WIELE ARCHAIZMÓW NAZYWAJĄCYCH:

9 Czasowniki: -naigrywać się: wyśmiewać, -podjudzać: namawiać do czegoś złego, -skwirzyć: piszczeć, -sierdzić: wybuch gniewu, Przymiotniki: -plugawy: niemoralny, -cny: godny szacunku, -kostropaty: szorstki, nieelegancki, -nadobny: piękny, urodziwy. Przysłówki: -maluczko: mało, -snadnie: łatwo. ORAZ:

10 Czy współczesny czytelnik jest w stanie rozszyfrować powiedzenie „Mieć kiełbie we łbie” (zachowywać się niepoważnie)? Czy potrafi zrozumieć znaczenie zwrotu : „Odkrycie tej smutnej prawdy było tak piorunujące, że OBSTUPUERUNT OMNES” (zdumieli się wszyscy)?

11 „ZMIERZCH. PRZED ŚWITEM” STEPHENIE MAYER

12 W KSIĄŻCE PT. „ZMIERZCH. PRZED ŚWITEM” RÓŻNE POSTACIE POROZUMIEWAJĄ SIĘ W RÓŻNY SPOSÓB NP. Cytaty z książki: „Jesteśmy jedynym substytutem ich prawdziwej rodziny, Bello. Minęło już tyle lat, ale wciąż cierpią z powodu swego sieroctwa.” – Edward „Kurczę, kiedy wreszcie wybuchnie ta wojna z wampirami?” – Jacob „Masz pietra?” - Jacob Też się za tobą stęskniłem, Bello. Więc ty przebacz mi i spróbuj czerpać satysfakcję z tego, iż to ty jesteś bohaterką dnia. – Edward „Czemu sobie po prostu stamtąd nie poszedłem? No tak. Bo nie jestem dziwakiem.” - Jacob Główna bohaterka – Bella - wypowiada się zdaniami krótkimi i zwięzłymi. Używa języka prostego. Jej mąż – Edward – wypowiada się zdaniami skomplikowanymi i długimi. Używa języka oficjalnego. Jacob – przyjaciel Belli – używa języka potocznego. Jego wypowiedzi są „luźne”. Często proste.

13 „DIUPA” EWA NOWAK

14 Wylać kogoś – wyrzu ć kogoś z np. pracy, Spocić się jak mysz – bardzo mocno się spocić, Przestraszyć się nie na żarty – bardzo się przestraszyć, Zlecieć się – spotkać się w jednym miejscu, Na chybcika – na szybko, w pośpiechu. W KSIĄŻCE PT. „DIUPA” MOŻNA ZNALEŹĆ WIELE ZWROTÓW I WYRAŻEŃ W JĘZYKU POTOCZNYM

15 „DZIENNIK CWANIACZKA – BIAŁA GORĄCZKA” JEFF KINNEY

16 JĘZYK POTOCZNY I TŁUMACZENIE W tej książce możemy znaleź ć wiele słów w języku potocznym, np.: -,, Ale mama powiedziała, że psie żarcie jednak różni się…” -,,Prawdę mówiąc, niektórzy goście właśnie tak…” -,,…i czasami odbija mu szajba…” -,,…czujemy się trochę jak więźniowie na spacerniaku...’’ ż arcie zamiast jedzenie, goście zamiast ludzie, dzieci, dorośli, odbija mu szajba zamiast zachowuje się dziwnie, spacerniaku zamiast spacerze.

17 „REZERWAT NIEBIESKICH PTAKÓW” EWA NOWAK

18 ZWROTY POTOCZNE I OFICJALNE WYSTĘPUJĄCE W KSIĄŻCE: POTOCZNE: -Mam moduł polaka. – Sara, -Jakąś makabryczną makabrę, jakieś tam mady. Co to ma być? – Łukasz, -A co ciebie to obchodzi? – Sara, -Dzięki! – Ludwig, -Tępera - Sara (na nauczycielkę plastyki), OFICJALNE: -Dzień dobry, pani profesor! – Sara, -Och, dzięki Ci mój łaskawco. – Sara (żartobliwie), -Cóż takiego mianowicie? – Sara.

19 „STOWARZYSZENIE WĘDRUJĄCYCH DŻNINSÓW” ANN BRASHARES

20 -Cześć… – Bailey, -Mniej więcej… - Brian, -Idź sobie! – Tibby, -Dzięki. – Tibby, -Co słychać? – Eric, -Ta-da! – Tibby, -Ale czemu? – Lena, -Nie sądziłam, że jesteś kłamczuchą. – Bailey, -O cholera. – Tibby, -Halo! – Carmen, -Cześć. – Tibby, -Nie gadaj! – Brian. ZNAJDZIEMY TU ZWROTY POTOCZNE:

21 JĘZYK POTOCZNY W SERIALU „RODZINKA.PL” -„Ja pamiętam doskonale. Waliło wtedy z morza jak 150.” – Tomek, -„Pogięło Cię?” – Ludwik, -„Ta! Świetnie. Rodzinne oglądanie…” - Tomek, -„Ta zgięta szmata.” – Natalia (na bluzę), -„A na kiego Ci to?” – Ludwik, -„Zalatuje jakimś gazem...” – Natalia, -„Kuba: Gdzie mama? Ludwik: Z psiapsiółami.”.

22 BŁĘDY JĘZYKOWE W SERIALACH I PROGRAMACH TELEWIZYJNYCH Zaczynanie zdania od „yyy”, „Elo” lub „siema” zaimast „witaj”, Mówienie „wzią ś ć” zamiast „wziąć”.,,Włancza ć ” zamiast,,Włącza ć ”,,,Se” zamiast,, s obie”,,,Nara” lub „Pa” zamiast,,Cześ ć ”, Jest także slang obraźliwy np.:,, p sy” zamiast,, p olicja”

23 NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY W DZISIEJSZYCH CZASACH: Włanczać zamiast włączać, Poszłem zamiast poszedłem, W zi ąść zamiast wziąć, Proszę panią zamiast proszę pani, W cudzysłowiu zamiast w cudzysłowie, Spadać w dół, Cofać się do tyłu.

24 QUIZ (ZE ZNAJOMOŚCI J. POLSKIEGO) 1. Która forma jest poprawna ? a) szedłam b) szłem c) szedłem 2. Który wyraz napisany jest poprawnie? a)gżegżółka b) chsząszcz c) jabko 3. Co to jest: „lamus”? a)s tary budynek gospodarczy b) mieszkanie rolnika c) wóz 4. Wołacz wyrazu „bóbr” to: a)bóbrze b) bobrze c) bobże

25 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ