1 ZMIANY ZWYRODNIENIOWE KRĘGOSŁUPA

2 Ogólny podział zmian zwyrodnieniowych

3 Badania laboratoryjneBrak cech zapalenia OB leukocytoza CRP

4 Zmiany anatomiczne

5 Specyfika zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa

6 Elementy anatomii kręgosłupa

7 Elementy anatomii kręgosłupa

8 Elementy fizjologii kręgosłupa

9 Elementy fizjologii kręgosłupa

10 Elementy patologii kręgosłupa

11 Elementy patologii kręgosłupa

12 Elementy patologii kręgosłupa

13 Elementy patologii kręgosłupa

14 Leczenie Leczenie operacyjne

15 Usztywnienie międzytrzonowe

16 Protezy dysku

17 Protezy dysku

18 „Spacer” międzywyrostkowy

19 Leczenie Leczenie nieoperacyjne (zachowawcze)

20 Leczenie nieoperacyjne (zachowawcze)Zalecenia dla pacjenta co do trybu życia co do diety co do leczenia rehabilitacja medyczna farmakoterapia

21 Odżywianie i dieta Nadwaga Zwiększone ryzyko zmian zwyrodnieniowychZmniejszona ruchliwość Przeciążenia Postęp zmian zwyrodnieniowych

22 Rehabilitacja - fizykoterapiaZabiegi zmniejszające dolegliwości bólowe nagrzewanie (ciepło suche i wilgotne) schładzanie (krioterapia) zabiegi elektrolecznicze prądy pole elektromagnetyczne magnetron terapuls

23 Cel farmakoterapii - zmniejszenie dolegliwości bólowych i poprawa komfortu życia

24 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne

25 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalneKwas acetylosalicylowy - aspiryna Pierwszy lek z tej grupy wprowadzony do obrotu ponad 100 lat temu Duża liczba działań niepożądanych, głównie ze strony przewodu pokarmowego Przeciwwskazana w leczeniu zmian zwyrodnieniowych w długotrwałej terapii

26 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalneLeki z wielu grup chemicznych kwasy karboksylowe pochodne kwasu salicylowego pochodne kwasu octowego pochodne kwasu propionowego pochodne kwasu fenamowego Kwasy enolowe pochodne pirazolonu oksykamy

27 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne o istotnym znaczeniu klinicznymPochodne kwasu octowego indometacyna (Metindol), diklofenak (Voltaren, Majamil, Naklofen, Feloran), acemetacyna (Rantudil) Oksykamy piroksykam, meloksykam (Movalis) Pochodne kwasu propionowego ibuprofen, naproksen, ketoprofen (Profenid), fenbufen, kw. tiaprofenowy (Surgam) Pochodne kwasu fenamowego kw. mefenamowy (Mefacit) Inne nabumeton (Relifex), nimesulid (Aulin)

28 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalneKoksyby - wybiórcze inhibitory COX-2 celekoksib (Celebrex)?? rofekoksib (Vioxx)??????????????

29 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne - działania niepożądaneZe strony przewodu pokarmowego (do 20%) Ze strony nerek Działanie antyagregacyjne „astma aspirynowa” Odczyny alergiczne skóry

30 Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne - wybór preparatuWiększość leków z tej grupy ma taką samą siłę działania przeciwbólowego a więc należy rozpoczynać leczenie od leku z najmniejszą ilością działań niepożądanych koksiby

31 Leki przeciwbólowe bez działania przeciwzapalnegoCzy potrzebne jest działanie przeciwzapalne? metamizol (pyralgina) najsilniejszy nienarkotyczny lek przeciwbólowy mniej objawów niepożądanych niż oceniano poprzednio paracetamol przypadki niewydolności wątroby paracetamol w połączeniu z kodeiną działanie synergistyczne składników

32 Leki o innym działaniu „Chondroprotekcyjne”pochodne kwasu hialuronowego (Hyalgan, Synvisc - wiskosuplementacja) proteoglikany chrzęstne: glukozamina (Arthryl) i siarczan chondroityny inne o nieokreślonym mechanizmie działania (Zinaxin, Piascledine 300, witaminy)

33 Leczenie chorego ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów musi być kompleksowe - prowadzone przez współpracujących ze sobą lekarza domowego, ortopedę, fizjoterapeutę, pracowników socjalnych i inne specjalności medyczne

34 Dziękuję za uwagę