1 Złota Brama w Gdańsku Tomasz Cecot, 2007 Witam Państwa.Nazywam się Tomasz Cecot. Jestem przewodnikiem turystycznym po Gdańsku, Sopocie i Gdyni. W tej prezentacji chciałbym Państwu przedstawić … Złotą Bramę. Zapraszam. Tomasz Cecot, 2007

2 Lokalizacja Rozdział 1.

3 Europa Polska Gdańsk Główne Miasto Lokalizacja Główne Miasto w Gdańsku„Droga Królewska” Gdańsk Główne Miasto

4 Lokalizacja Złota Brama Długi Targ Główne Miasto w Gdańsku„Droga Królewska” Złota Brama Długi Targ Główne Miasto w Gdańsku

5

6 Opis architektonicznyRozdział 2.

7 Rzut zachód na rzucie prostokąta na rzucie prostokąta wschód

8 Przejście sklepienie kryształowew przejściu nawiązanie do gotyku w postaci kryształowych sklepień.

9 Budowla Murowana z cegły Okładzina z piaskowca gotlandzkiegocegła piaskowiec Murowana z cegły Okładzina z piaskowca gotlandzkiego Polichromowana i złocona Budowla wymurowana została z cegły i oblicowana okładziną z piaskowca pochodzącego z Gotlandii. Piaskowiec pomalowano i pozłocono.

10 Fasady

11 Dwie identyczne fasady o kształcie łuku triumfalnegoPorównanie Fasada zachodnia Fasada wschodnia Fasady wschodnia i zachodnia są bliźniaczo podobne. Obie fasady mają charakter klasycznego łuku triumfalnego. Dwie identyczne fasady o kształcie łuku triumfalnego

12 Fasada przęsło boczne Trójprzęsłowa Trójosiowa przęsło środkoweUkład wertykalny przęsło boczne Trójprzęsłowa Trójosiowa Na początku układ wertykalny fasady. Fasada składa się z trzech przęseł, odzielonych od siebie w linii pionowej kolumnami. W związku z tym wyznaczyć można trzy osie. przęsło środkowe

13 Fasada kondygnacja górna kondygnacja dolna Układ horyzontalnydwukondygnacyjna kondygnacja górna Układ horyzontalny. Fasada jest dwukondygnacyjna. Kondygnację górną wieńczy balustrada z rzeźbami. kondygnacja dolna

14 Fasada kolumna koryncka kolumna jońska Kondygnacja dolnaKolumny jońskie Kondygnacja górna Kolumny korynckie kolumna koryncka Na każdej kondygnacji fasady stoją po cztery kolumny. Na dole są to kolumny jońskie wsparte na wysokich cokołach, u góry korynckie. Kolumny te wspierają wyłamania belkowania znajdujące się na ich osiach. Kolumny ustawione są w tzw. porządku spietrzonym, gdzie dołem mamy starszy porządek a góra młodzy. (((wyjaśnić) kolumna jońska

15 Przejście dla pieszychKondygnacja dolna Środkowy przejazd w kształcie półkolistej arkady Prostokątne przejścia dla pieszych Zakratowane przezrocza W przyziemiu, po bokach półkolistej arkady przejazdu 2 niższe prostokątne przejścia piesze, nad którymi zakratowane przezrocza. Przejście dla pieszych przejazd

16 Kondygnacja górna 4 arkadowe oknaw drugiej kondygnacji 4 poziomo dzielonych wielkich arkadowych okien, z których dwa umiesczpone są w przęśle środkowych, natomiast w przęsłach bocznych znajdują się pojedyncze. Na tej kondygnacji znajduje się obszerna sala.

17 Zwieńczenie Tralkowa balustrada kamienna Kamienne figury na cokołachcałość zwieńczona tralkową balustradą. Tralką nazywamy pojedynczy słupek balustrady. jest dzieloną filarkami zdobionych płaskorzeźbami.

18 Opis szczegółowy fasady

19 Balustrada Belkowanie Kolumny korynckie Kolumny jońskie Figury

20 Kolumny jońskie Przyjrzyjmy się szczegółowo każdej z części fasady. Wystrój fasady podzielić można na pasy. Najniżej znajdować się będzie pas kolumn jońskich.

21 Belkowanie Kolumny jońskie

22 Kolumny korynckie Belkowanie Kolumny jońskie

23 Belkowanie Kolumny korynckie Belkowanie Kolumny jońskie

24 Balustrada Belkowanie Kolumny korynckie Belkowanie Kolumny jońskie

25 Balustrada Belkowanie Kolumny korynckie Kolumny jońskie Figury

26 dwuwarstwowa struktura podziałówna tle ściany o podziałach listwowo-płycinowych stoją kolumny.

27 Detal rzeźbiarski

28 Kartusz z herbem Kampanula Owoce granatu Rauty Kaboszony Lilie z owocami granatu

29 Kartusz herbowy dwa krzyże nad nimi koronaW kluczu arkady przejazdowej kartusz z herbem Gdańska. Kluczem nazywamy najwyższy punkt łuku.

30 Kampanula Motyw zdobniczy w kształcie dzwonków

31 Owoce granatu Symbol pomyślności

32 Rauty Przypomnienie funkcji obronnej

33 Lilia z owocem granatu w kluczach okien kostki z motywem lilii i owoców granatu

34 Belkowanie

35 Gzyms Fryz Architraw

36 FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJI FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJIfasada wschodnia i zachodnia Fryz pierwszej kondygnacji sentencje Fryz drugiej kondygnacji maski FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJI FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJI

37 FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJIFasada zachodnia FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJI

38 OBY SIĘ DOBRZE WIODŁO TYM KTÓRZYSentencja Fasada zachodnia OBY SIĘ DOBRZE WIODŁO TYM KTÓRZY CIĘ MIŁUJĄ. NIECH POKÓJ JEST W TWOICH MURACH I we fryzach belkowania pierwszej kondygnacji inskrypcje. Po stronie wschodniej łacińska trawestacja sentencji Salustiusza: CONCORDIA RESPUBLICAE PARVAE CRESCUNT DISCORDIA MAGNAE CONCIDUNT oraz data ANNO 1612 Od zachodu ES MUSSE WOLGEHEN DENEN, DIE DICH LIBEN, ES MUSSE FRIEDEN SEIN INWENDIG IN DEINEN MAUREN UND GLUCK IN DEINEN PALASTEN SZCZĘŚCIE W TWOICH PAŁACACH PSA[LM] 122

39 FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJIFasada zachodnia FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJI

40 Maski

41 FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJIFasada wschodnia FRYZ PIERWSZEJ KONDYGNACJI

42 PAŃSTWA ROSNĄ, NIEZGODĄFasada wschodnia łacińska trawestacja sentencji Salustiusza data CONCORDIA RESPUBLICAE PARVAE CRESCUNT DISCORDIA MAGNAE CONCIDUNT ZGODĄ MAŁE PAŃSTWA ROSNĄ, NIEZGODĄ WIELKIE UPADAJĄ ANNO 1612

43 FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJIFasada wschodnia FRYZ DRUGIEJ KONDYGNACJI

44 Maski

45 Figury Fasada zachodnia

46 Symbolika fasady zachodniej

47 Pożądane przymioty miastaPokój Wolność Bogactwo Sława

48 Pokój Pokój Pax Trzyma gałąź palmy

49 Wolność Wolność Libertas W ręku ma kapelusz

50 Bogactwo Bogactwo Fortuna Róg obfitości

51 Sława Sława Fama Buccina i słońce

52 Figury Fasada wschodnia

53 Symbolika fasady wschodniej

54 Pożądane cechy mieszczanRoztropność Pobożność Sprawiedliwość Zgoda

55 Roztropność Roztropność Prudentia Zegar i luneta

56 Pobożność Pobożność Pietas Biblia

57 Sprawiedliwość Sprawiedliwość Iustitia Miecz i waga

58 Złamana strzała, kołczanZgoda Zgoda Concordia Złamana strzała, kołczan

59 Bibliografia Friedrich J. Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII w.Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997 Katalog Zabytków Sztuki. Miasto Gdańsk. Część 1. Główne Miasto, Barbara Roll [red.] Iwona Strzelecja [red.]. Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2006

60 Zdjęcia i opracowanie Tomasz Cecot 2008